YATIRIM İSRAFI
“Sovyetler birliği neden çöktü” sorusuna cevabı ekonomi vermiştir.
Sovyetler Birliğine dahil olan ülkeler, Batı Dünyasından geri kalıyordu. Birliğin, uluslararası piyasaya sattığı mallar sürekli azalıyordu. Kalite bir türlü yükselemiyordu. Batıda refah artarken, Sovyetler Birliğinde refah azalıyordu.
1960 lara gelindiğinde, sorunun nedeni anlaşıldı. Yatırımlar, israf ediliyordu. Planlama, akla uygun geliyor. Ancak, yapılan işler ekonomik realite ile bağdaşmıyordu. Ekonomistler nedenini araştırdılar. Sorun ÖLÇEKTEN kaynaklanıyordu.
Sovyet Sosyalist Sistemi faizi yasaklamıştı. Yerine neyi ikame edeceğini bulamamıştı. Yatırım önceliğinde ÖLÇEK sorununu çözememişti.
Akıl ile çözmeye çalıştılar. Her bir yatırımın maliyet ve verimliliğini mukayese ederek, en verimlisine öncelik verdiler. Sorunu çözemediler. Yatırımlar israf ediliyor. Yatırım israfı nedeniyle, sistem BATI ile rekabet edemiyordu.
Sovyet Sosyalist sistemi YATIRIM İSRAFINDAN çöktü.
Serbest Piyasa Ekonomisinde ÖLÇEK, piyasa faiz hadleridir. Piyasa faiz hadlerinden, daha çok verim getiren yatırım yapıldığı zaman YATIRIM İSRAFI ortadan kalkıyor.
Türkiye son 6 yıldan beri, faizin ölçek görevini bozdu. Piyasa faiz hadleri kadar verim getirmeyen yatırımlar, devlet imkanları ile destekledi. Yatırım israfının sonuçlarınI yaşıyoruz.
Sevindirici haber dün geldi. Yüzde 65 oranında tamamlanmayan yatırımlara kaynak aktarılmayacak. Bunun anlamı, yatırım israfının sonlanacağıdır. Olumludur. Ve ekonomi için olmaz is olmazların başında geliyor.
Kaynağını israf etmeyen ülke, sermaye birikim sorununu kolay çözüyor. Serbest piyasada oluşan faizden, daha çok verim getiren yatırımlar yapıldığı zaman, kaynaklar israf edilmiyor.
Şinasi KARA
YORUMLAR