PANİK YAPMAYA GEREK YOK

Ekonomide iki bakış açısı vardır. Kötümserler, iyimserler. Bunları saptamak kolaydır. Masanın üzerine yarısı su dolu bardağı koyunuz. 

1. Kötümserler “bardağın yarısı boş” diyecektir

2. İyimserler “bardağın yarısı dolu” diyecektir.

Halbuki ekonomi bilimdir ve rakamlara göre sonuçları tayin eder. Ekonomist geçinen bir takım zevat boş-boş konuşuyor. Çok laf, ekonomi bilimindeki “belirsizlik kat sayısının yüksek olmasından” kaynaklanıyor.

Kötümserler, Türkiyenin borç batağında olduğunu, iddia ediyor. Doğru değil. Zira, devlet borcunun ulusal hasılaya oranı Maastricht kriteri ile yüzde 60 olarak belirlenmiştir. 

Türk devletinin dış borcu 137 milyar dolar ve banka borçlarına verilen hazine garantisi nedeniyle kamu borcu 226 milyar dolara yaklaşıyor. Kamunun dış borcunun hasılaya oranı yüzde 20 nin altında.  Yani Maastricht kriterinin üçte birinden az. Türkiye borcu az ülkeler arasında bulunuyor.

Türkiyede özel sektörün dış borcu yüksek. Kamusal borca özel sektörün borcunu katalım. Tamamı 476 milyar doları buluyor. Hasılamız 1, 154 trilyon dolar. Oran=yüzde 41 seviyesine düşüyor. Özel sektör borcu dahil edildiği zaman dahi, Türkiyenin dış borcu, yüzde 60 olan uluslararsı kriterin altında kalıyor.

Sosyal medyada görüyorum. Rakam göstermeden yorum yapıyorlar. Belli ki amaçları siyasi. Siyasi amaçla yorum yapanlara itibar etmeyiniz. Türk ekonomisi sağlam. Ancak, sıkıntı var. 

Sıkıntı, dış borçtan değil. Sıkıntı finans piyasasından geliyor. Baş nedeni, mevduata beklenen enflasyondan daha düşük faiz uygulamasıdır. Vatandaş, enflasyona karşı kendini korumak için TL birikimleri ile  döviz satın alıyor. 

Normal koşullarda dolar, ödemeler dengesindeki işlemler için talep edilir.  Dolar tasarruf aracı olarak talep edilmeye başladığı zaman, kur yükseliyor.  Çare bellidir. Doları, tasarruf aracı olarak kullanmaya son vermek. Bunun yolu TL ye  beklenen enflasyonun üzerinde faiz vermekten geçiyor. 

Şinasi Kara