Deprem uzmanı profesörlerin tamamı, İstanbul'da, büyük bir deprem bekliyor. Yetkilileri, depreme hazır olmaya davet ediyor.
Şu gerçeği biliyoruz. Deprem öldürmüyor. Çürük binalar çöküyor ve insanlar göçük altında ölüyor. Demek ki, İstanbuldaki yapıların depreme dayanıklı hale getirilmesi sorunu çözmeye yetiyor.
İstanbulda 1.700.000 civarında yapı var. Bunların 660 bini deprem riski taşıyor. Allah korusun, bina başına 10 kişi hayatını kaybetse, rakam 6 milyonu aşıyor. İşin şakası yok. Bir an önce, İstanbulu kurtarmak için imar seferberliği gerekiyor.
İşin ilginç tarafı, İstanbulda nerede ve hangi yapıların yıkılacağı da biliniyor. Bunlar hangileridir ve çözüm önerileri nelerdir;
1. Birinci sırada yaşlı yapılar var. Zaman içinde demirler, korozyona uğruyor. İstanbulda, 50 yaşından yüksek yapıların tamamı risk altında. Tarihi özellik taşımayanların yıkılıp yeniden yapılması gerekiyor. Mekana bakılmaksızın, mevcut haliyle yenilenmesi için yasal düzenleme şart. Zira, Adalar ve Boğaz SİT BÖLGESİ ilan edildi. SİT bölgesi olduğu için, bırakın yeniden yapmayı, tamir etmek için dahi izin alınamıyor.
2. İkinci sırada, 1999 depreminden önce yapılan binalar var. Bu binaların inşaatında, deniz kumu kullanıldı. Deprem yönetmeliğine uygun yapılmadılar. Yıkılıp yeniden yapılması şart. Mülkiyet sorunu, yenilenmeleri önünde önemli bir engel olarak duruyor. Yasal düzenleme gerekiyor.
3. İstanbuldaki yapıların yüzde 70'i imar affı ile iskan almış. Kaçak yapıldıkları için, şehir mimarisi ile bağdaşmıyor. Çirkin yapılar. Mantolama ile çirkinlikleri saklandı. Ama, ayakta zor duruyor. Bu binaların, Fikirtepe yöresindeki gibi, yıkılıp ortak ve yüksek katlı binalara dönüştürülmesi şart. Tamamını içerecek, yasal düzenleme gerekiyor.
4. Depremden zarar görecek yerler belirlendi. Eyüpten-Beylikdüzüne kadar, çizilen hattın deniz tarafında kalan bölgenin tabanı zayıf. Burlardaki, depreme dayanıksız yaplıların yıkılması şart. Yıkılan yerleri, YEŞİL ALANA çevirmek lazım. Sahiplerine, yeni havalanı civarında arsa verilerek yeniden yapılması için, yasal düzenleme gerekiyor.
5. İstanbul, Kuzey Anadolu Fay Hattında bulunuyor. Daha fazla büyümesine izin vermek, rasyonel değil. Bundan sonra yapılacak yatırımları, Anadoluya yöneltmemiz lazım. Kanal İstanbul gibi, İstanbulun nüfusunu artıracak yatırımlardan vaz geçmek gerekiyor.
Bunlar yapablmek için, devletin tüm kurumları harekete geçmelidir. Bu günden itibaren TOKİ,"stanbul'da yeni bina yapmaktan vaz geçmeli, tüm enerjisini, İstanbulu kurtarmaya yöneltmelidir. Zira, İstanbul çöker ise TÜRKİYE ÇÖKÜYOR.
Şinasi Kara
YORUMLAR