On gün önce, don oldu. Fındık yandı. Fındık kilo fiyatı 110 liradan 200 liraya çıktı. Çıkmaya devam ediyor.
Neden?
Çünkü, bu yıl fındık az olacak.
Yurt dışı fındık talebi sabit. Düşmüyor. Sabit talep karşısında, arz düşer ise, denge fiyat artışı ile kurulur. Ekonomik kural işliyor.
Yıllardan beri söylerim ve yazarım. Çok fındık üretmek, çok gelir getirmez. Daha çok döviz kazandırmaz. Bu durum, fındık talep elastikiyetinin düşük olmasından kaynaklanıyor. Bu saptama bana ait değil. Gregory KING (1648-1712) adında bir ingilize ait. Adına King Kanunu deniliyor. Tüm tarımsal ürünleri kapsıyor.
1983 yılında, 2844 sayılı Fındık Uretim Alanlarının Sınırlandırılmasına ilişkin yasa ile "Fındık üretim alanları" saptanmış idi. Yasa, en az yuzde 6 eğime sahip, üçüncü sınıf tarım alanlarında fındık üretmeye izin veriyor.
Biz ne yaptık?
Sakarya Ovası, Çarşamba Ovası,Terme Ovası gibi eğimi sıfır olan birinci sınıf tarım alanlarına fındık diktik. Üretimi artırdık.
Artan üretim, fındık fiyalarını, eğimi yüksek topraklardaki maliyete kadar düşürdü. Eğimi yüksek topraga sahip Ordu ve Giresun Halkı, fındıktan gelir elde edemiyor. Göçüyor.
Şu anda kabuklu fındık 5 dolara alıcı buluyor. Geçen yıl sezonda 3 dolara satamadık. Siyasiler 4 dolar polimiği yapıyordu. Halbuki fındık 10 dolara satılabilir. 2014 yılında don olmuş ve fiyat 10 doları görmüş idi.
Fındık üretimini 300 bin tona düşürdügümüz zaman, üretici emeginin hakkını alır. Ülke, fındık ihracatından daha çok döviz kazanır.
Kilosu 10 dolara satılan 300 bin ton fındık, ülkeye 3 milyar dolar döviz kazandırır. Filiyatta ise 750 bin ton üretiyoruz, 2 milyar dolar kazanamıyoruz. Müstahsil perişan
Çare bellidir. 1983 yılında yayımlanan 2844 sayılı yasayı uygulamak.
Yasa "eğimi yüzde 6 dan düşük topraklarda" fındık üretimini yasaklıyor. Yasağı uygulamak yeterli.
Hükümete görev düşüyor.
Şinasi Kara
YORUMLAR