Son günlerde esnaf şikayet ediyor. Belli ki para kazanamıyor. Masrafını karşılamayan iş yeri ve ve esnaf kepenk kapatır. Esnafın üzerinde çok yük var. Vergiler, harçlar, çalışanın sgk giderleri, faiz, elektrik, oda aidatları gibi.
Esnaf, giderlerini karşılar ve biraz para kazanırsa, ondan mutlusu yoktur. Yoktur zira, esnaf olmanın kökeninde özgür yaşama ideası yatıyor. Esnaf masraflarını karşılayamaz ise ondan mutsuzu yoktur.
Son yıllarda, esnafın gideri artıyor. Buna karşılık gelirleri azalıyor. Esnaf hiç mutlu değil, şikayet ediyor.
Serbest piyasa ekonomisi, uzun vadede, üretici ve tüketicileri en düşük maliyet ile karşı karşıya getirir. Üretici ile tüketici arasında esnaflık yapan ticaret erbabı, bu kuralın kurbanı olur.
Nitekim, AVM ler, küçük esnafın işini elinden aldı. Amerika'nın en büyük parakende şirketi Wall Mart, otomobil lastiği tamir ediyor. Ayakkabı-çorap satıyor. Makarna gazoz ve et pazarlıyor. İğneden ipliğe ne ararsan var. Gittiği yerde, parakende ticaret yapan esnafı yok etmiş. Yeni bir mağaza açmak istediği yerdeki esnaf ayaklanıyor.
AVM lerin işi de zor. Esnafın intikamını, internet üzerinden ticaret alıyor. Amazon adındaki internet şirketi, dünyanın en büyük şirketine dönüştü. Dünyanın her tarafındaki üretici ve tüketicileri karşı karşıya getiriyor. Amerikadaki AVM ler yıkılıyor. Yerine apartman yapılıyor.
Yakın gelecekte, insanlar işlerini internet üzerinden görecekler. Aracı ticaret esnafı dükkan kapatacak. Muslukçu, elektrikçi gibi bireysel fayda yaratan meslekler, seyyar haraket edecek. Sabit dükkanları olmayacak. Elektrikli arabalar devreye girdiği zaman, sanayi sitelerinde otomotiv sanayine hitap eden dükkanların tamamı kapanacak. Eczanelerin yerini, internet üzerinden çalışan paket servisleri alacak.
Şu anda zorda olan esnafı daha zor günler bekliyor.
Şinasi Kara
YORUMLAR