Taciz ve Tecavüz
İnsan dünyaya gelince Beden Ruh bütünlüğüyle doğmuş oluyor. Zamanla bu bütünlüğü ya farkında olarak yada farkında olmadan ayırıp paramparça ediyor ve ya ettitiriliyor. Bu bütünlük insanda bir denge yaratıyor. O dengenin yok olması yada parçalanması hem bedeni hem ruhun sağlığını bozuyor.
Bedenimiz bizim evimizdir, bize güven veren bir sığınağımızdır. Yaşadığımız tüm olaylar, anılar, duygular, hisler, duyumsamalar bedenimizin içinde saklıdır. Fakat herkes, kendi öznelliği bağlamında bedeni ile farklı bir ilişki halindedir. Kimileri bedeninin farkında olarak yaşamını sürdürmektedir kimilerimiz ise bedeninden kopuk yaşar. İnsanı bedeninden koparan şey ya geçmişte yaşadığı ağır travmaların etkisi halde kalmak ya da geleceğin belirsizliğini kendi benliğinde karanlık geceye sarması olur. Yani anda kalamaz hale gelir. Travma kişiyi bedeninden, kalbinden, zihninden, sevdiklerinden, yaratıcısı ya da maneviyatından, sonuç olarak gerçekten kim olduğundan, bütün kendiliğinden koparır.( Darsa,2020)
Aşağıda anlatacağımız konu travmaların en ağırı hatta ölümü istemek kadar ağır olan ‘Taciz’ ve ‘Tecavüz’ konusu olacaktır.
Taciz bir çok kötü davranışı kapsamaktadır. Kelime hukuki bir anlamda kullanıldığı zaman tehdit edici, rahatsızlık veren ve toplum tarafından tasvip edilmeyen davranışları kasteder. İfade özgürlüğünü destekleyen toplumlar da, sadece ısrarla tekrarlanan ve doğru olmayan ifadeler hukuki anlamda taciz sayılır. Cinsel taciz, ısrarcı ve istek dışı cinsel yaklaşımlar için kullanılan terimdir.
Peki cinsel taciz nedir?
Kişiye rızası dışında uygulanan her türlü cinsel davranıştır. Cinsel taciz; kişinin ruhsal ve bedensel bütünlüğüne sözlü, fiziksel veya çeşitli görseller, iletişim araçları yoluyla yapılan kişinin, cinselliğini, cinsiyetini, cinsiyet kimliğini, cinsel yönelimini hedef alan, güç kullanımı içeren ya da içermeyen davranışlardır.
Taciz eden kişi "Ben taciz etmeyi istemedim" demesi anlamsızdır.
Cinsel tacizi belirleyen tacizi yapanın niyeti değil, tacize uğrayan kişinin üzerinde bıraktığı etkidir. Tacizin tek sorumlusu bu davranışları uygulayandır.
Cinsel tacize uğrayanlarda aşağıdaki tepkilerin verildiği belirtiliyor:
1. Major depresif bozukluğu
2. Öfke
3. Utanç ve suçluluk duygusu
4. Sosyal problemler
5. Cinsel problemler
6. Alkol ve uyuşturucu kullanımı. Travmaya maruz kalan insanların bedenlerinin kontrolü kendilerinden alinmiş gibidir, kendi beden duyumlarını tam olarak ya da doğru bir şekilde hissedemezler. (Johnson,2018) Travmaya nörobiyolojik olarak baktığımızda, bu kişilerin neden her an tetikte olduklarını ve birçok zaman da istemsiz aşırı tepkiler verdiklerini anlayabiliriz.( Van Der Kolk,2018) Tacize veya Tecavüze maruz kalan kişilerde bu tepkiler açık bir şekilde gözüküyor.İşte taciz olarak görülmeyen ama aslında taciz olan 13 şey.
1. İstenmeyen fiziksel temas.
İstenmeyen kucaklaşma, öpüşme, dokunma ve her türlü fiziksel temas tacizdir. Tecavüz kültürünün ürünüdür.
2. Israr
İstenmeyen bir görüşme, ilişki, arkadaşlık, dostluk; fiziksel ve duygusal yakınlaşma için ısrar etmek tacizdir.
3. Bakışlarla durmaksızın izlemek.
Toplu taşımalarda, kafelerde ve toplum içindeki hemen hemen her yerde sıkça maruz kalınan taciz biçimidir.
4.Sosyal medya saldırısına maruz kalmak.
Sosyal medya vesilesiyle masum gibi gösterilmeye çalışılsa da başka bir hayatı uzaktan izlemek, üzerinde göz gezdirmek o kişiye ve hayata yapılmış bir saldırıdır. Oldukça tehlikelidir. Tacizdir.
5. Birinin habersizce fotoğrafını çekmek.
Kişinin bedenine yapılmış bir saldırı, ihlaldir; tacizdir.
6. Birinin peşi sıra ıslık çalmak ve laf atmak.
Bu eylemlerin şaka vb. olması söz konusu bile değildir. Birinin peşi sıra ıslık çalmak ve laf atmak sözlü tacizdir.
7. ‘Hayır’ cevabının ‘hayır’ demek olmadığını; naz, kapris olduğunu veya yumuşatılabileceğini düşünüyorsanız.
Bu da tacizdir. Hayır, hayır demektir. Başka hiçbir anlamı yoktur. Naz veya kapris değildir; yumuşatılamaz, pazarlığı yoktur, geri döndürülemez.
8. Cinsel içerikli şaka yapmak ve cinsel içerikli görsel göstermek.
Kişiyi istenmeyen cinsel şakalara, tekliflere, cinsel içerikli görsellere maruz bırakmak elbette tacizdir.
9. Korkutarak, küçük düşürerek, sindirilerek ya da düşmanca bir ortam yaratarak kişinin hayatını olumsuz etkilemek.
Kişi üzerine kasten yapılan bu eylemler duygusal/psikolojik tacizdir.
10. Sosyal medya aracılığıyla kişiye küfretmek, hakaret etmek; kişinin fotoğraflarını rızası dışında paylaşmak.
Çünkü siber taciz diye bir şey var ve son dönemde en çok maruz kalınan taciz biçimlerinden biri. Sosyal medyadaki bu söz konusu eylemler de tacizdir.
11. Ayrıldığı/ayrılacağı için karşı tarafın kendine zarar vermekle kişiyi tehdit etmesi.
Bu duygusal manipülasyon yöntemiyle karşı tarafa uygulanan duygusal tacizdir. İstenilmeyen bir hayatta zorlamalar ve tehditlerle bulunmak tacizdir.
12. Kişiye yemek ısmarlamanın, hediye almanın ya da herhangi bir şeyini ödemenin şu veya bu şekilde size geri döneceğini düşünmek.
Bir gece yemeğe çıkarılan birinin, o gece sizinle beraber olması gerektiği düşüncesiyle başlayan taciz biçimi. Bir kişi için kendi iradenizle gerçekleştirdiğiniz bir eylemin karşılığını beklemeyin. Kimsenin size herhangi bir borcu yok!
13. İlişki içerisinde bulunduğunuz kişiyi, kişinin hayatındaki diğer insanlardan kasıtlı olarak mahrum bırakmak ve görüşmesini engellemek.
Kişinin hayatı üzerinde baskı kurarak sevdiklerinden uzaklaştıran ve yalnızlaştıran duygusal/psikolojik taciz biçimidir.(kaynak: https://www.google.ru/amp/s/
Tecavüz.
Tecavüz: Fiziksel zorlama ile zarar verme, yaralama, öldürme tehdidi ile veya ruhsal hastalık, zihinsel gerginlik ve ilaç, madde etkisi ile yargılama yetisinin olmadığı durumda bir çocuğa, ergene veya yetişkine cinsel girişimdir. Bu tanım vajinal, anal, oral giriş ve girişimlerini kapsıyor. Tecavüz temel insan hakları açısından, kişinin kendi bedenini kontrol etme hakkını ihlali, kişinin yaşam hakkı, elde edilebilen üst standartta sağlıklı yaşam hakkını ihlal eder. Tecavüze maruz kalan kişiler günlük hayatlarında sıkça disosyasyon(kişide kimlik, bellek, algı ve çevre ile ilgili duyumlar gibi normalde bir bütün halinde çalışan işlevlerin bütünlüğünün bozulmasıdır. Dissosiyasyon çoğunlukla travmaya karşı bir savunma düzeneği olarak ortaya çıkar. Hastalık bu şekilde travmadan kaçmayı sağlarken aynı zamanda travmanın kişinin yaşamı üzerindeki etkisini de geciktirir.)halindedir. Sıkça basit uyaranlara ani ve aşırı tepkiler vermekte, öfke nöbetleri geçirebilmekte, uzayan titreme nöbetleri yaşayabilmekte ve kabuslar göre bilmektedir.
Tecavüze uğrayanlar çifte darbe yaşıyorlar. Beklenmedik fobiler, korkular ve reaksiyonlarla uğraşıyorlar ve onlardan başka kimse böyle hissetmediği için kendilerini deli sanıyorlar.
Travma ve iyileşmeden bahsederken sıklıkla belirli kalıplar üzerinden düşünüyoruz: Biri tecavüze uğramışsa, seks karmaşıktır ve ona karşı anlayışlı olabiliriz. Ancak tecavüz travması da, ölüm acısı gibi birçok farklı şekilde kendini gösterebilir ve deliymişsiniz gibi hissettirebilir. Bu dışavurumların hiçbiri delilik değildir.
Tecavüze maruz kalan kişi neden sessiz kalır?
Bunun en basit cevabı utanç duygusudur. O anda orada bulunmuş olması, zayıf ya da durumdan habersiz olması suç onun suçuymuş gibi sanmasıdır. Tüm dünyada tecavüz mağdurları kendilerini suçluyorlar, suçu başka bir insanın işlediğini dikkate almıyorlar. Birinin en alçak ve mahrem şekilde ırza geçtiğini ve bu konuda hiçbir şey yapmadığımızı kabullenmektense utanç hissetmek daha kolay.
Bu kadar ağır travma hakkında konuşmak ve yazmak toplumun en önemli vazifelerinden biridir. Tecavüz hakkında sessiz kalmanın; Tacizcilerin kurtulmasına olanak veriyor. Tecavüzü çevreleyen sessizlik hepimizin suçu.
Kim olursanız olun, herhangi bir şekilde cinsel tacizi açığa vurmak büyük cesaret ister. Birçok kadın için bu konuyu konuşmak ölümcül bir durum olarak görülüyor. Bu yüzden susuyorlar ve bu yüzden böyle devam ediyorlar.
Durumu en iyi anlatan, evlilik içi tecavüze maruz kalan biri:” Eğer bunu oraya koymazsak, bu konuşma her zaman sessize alınacak.”
Tecavüzle ilgili bunları biliyor muydunuz?
1. Tecavüzlerin çoğu, tecavüze uğrayan kişinin tanıdığı kişi veya kişiler tarafından gerçekleştiriliyor.
2. Tecavüze uğrayan kişiler çoğunlukla fiziksel olarak direnmiyor.
3. Yalan veya uydurma tecavüz beyanlarına nadiren rastlanır.
4. Kadınlar giydikleri kıyafetler nedeniyle suçlanamaz.
5. Alkol ve uyuşturucu kullanımı kesinlikle tecavüzü haklı gösteremez.
Tecavüz mağdurunun hayatını kurtarmak için ;
1. Ona inanın. “Eğer”ler, “ve”ler, “ama”lar olmasın kuracağınız cümlelerde. Sadece inanın.
2. Bırakın o size yol göstersin. Canı isterse konuşsun. İstemezse sussun. Ağlamak isterse ağlasın. Şaka yapmak isterse yapsın. Bir şeyleri fırlatıp atmak isterse atsın.
3. Ne istediğini sorun. Tahmin yürütmeye gerek yok.
4. Tıbbi, yasal, fiziksel, ruhsal yardım almaya teşvik edin ancak buna zorlamayın.
5. Ondan detay istemeyin ancak anlatmak isterse dinlemeye hazır olduğunuzu bilsin.
6. Onun kararlarını yadırgamayın.
7. Bırakın istediği kelimelerle istediği şekilde anlatsın.
8. Anlayıp analiz etmeye çalışmayın. Sadece yanında olun.
9. Unutmayın ki o, tecavüze uğradığını öğrenmeden önce tanıdığınız kişinin aynısı. Ona aynı şekilde davranın. Başına korkunç bir şey gelse de o aynı insan.( Kaynak;Tecavüzü Konuşmamız Lazım. Sohaila Abdulali Sh:92)
Tecavüz; ister ev içinde, ister sokakta, ister gözaltında, isterse de savaşta olsun; beslendiği şey tüm unsurlarıyla erkek egemen sistemin kendisidir. Çünkü bu cezalandırmanın altında erkeklerin kadınlar üzerindeki şiddetine dayalı bir tahakkum mekanizması vardır, kadınlar ile tecavüzcü erkekler arasında eşitsiz güç ilişkisini kalıcılaştıran ve tüm toplumu şekillendiren bir sistemdir. Bu bağlamda tecavüz suçunun temelinin erkek egemenliğine dayandığını söylemek, tecavüzü önleyecek ve tecavüzcüleri yargılayacak düzenlemelerin de bu bakış açısıyla yapılması gerektiğini göstermesi bakımdan da önemlidir. Medyanın, mahkemelerin, doktorların, polisin, yakınlarımızın ve daha birçok insanın tecavüze yaklaşımlarını fark etmek ve değiştirmek için, önleyici tedbirler alabilmek için; tecavüzden korunmak, tecavüze direnmek, tecavüz sonrası suçluluk duymamak ve hatta hayatta kalabilmek için bu tahlil kanımca hayati önem taşıyor. Tecavüz davalarında da eylemin kaynağının bu egemenlik ilişki olduğu üzerinden yol alırsak ancak o zaman, kadınların kimi zaman tecavüze “hayır” diyememeleri, “hayır” deseler bile kimi zaman bağıramamaları, tecavüz sonrası “kirlenmişlik” duygusuyla hemen yıkanarak delilleri yok etmeleri, tecavüze uğradığında suçlanacağı, yargılanacağı kaygısıyla kimseyle paylaşmak istememeleri; toplumda, kamuoyunda, mahkemelerde kadınların aleyhine, kadınları suçlayıcı argümanlar olmaktan çıkar. Ancak o zaman mağdurların geçmişi mahkeme salonlarında yağmalanmaz ve kadının beyanını esas almaya yönelik yargılama usullerinin önü açılır. Ancak o zaman mahkemeler, kadınların suçluluk, utanma duygularını güçlendiren, tekrar tecavüze uğradıklarını hissettiren yerler olmaktan belki çıkar; tecavüz suçu genel, ahlak, aile ve kamu düzenine etkisi üzerinden değil, kadın temel alınarak yargılanır. ( Kaynak; Tecavüzü Konuşmamız Lazım. Sohaila Abdulali Sh:25 Avukat;
Fatoş Hacıvelioğlu)
Öyle ise bu ağır travma olan tecavüzü konuşmamız lazım ki geleceğe sağlam nesiller bırakalım.
Meleyke Mursaguliyeva