Bağırsaklar da bulunan vagus siniri direk olarak beyine bağlıdır. Aslında beyin sindirim sistemini değil, sindirim sistemi beyini yönetmektedir. Sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olmak için nelerin yapılması gerektiğini aşağıdaki maddeler halinde sıralamak mümkündür.
1- Mutluluk hormonu olan serotoninin %95’i bağırsaklardaki bakteriler tarafından üretilmektedir. Bu bakteriler aynı zamanda beyindeki zevk ve ödül merkezini kontrol etmeye yarayan, dopaminin de yarısını üretmektedir. Düşünceler, duygular ve hareketler beyindeki nöronlar arasındaki iletişimle meydana gelmektedir. Bu iletişimi sağlayan serotonin ve dopamin gibi sinir taşıyıcılarıdır. İnsanın kendisini iyi veya üzgün hissetmesini, keyif almasını veya acı çekmesini, kızgınlığı, konsantrasyonu bu sinir taşıyıcıları düzenlemektedir. İşte bu nedenle tıp dünyasında milyarlarca bakteriden oluşan bağırsak florasına ‘’ikinci beyin’’ adı verilmektedir.
Bilim insanları, sinir taşıyıcılarının büyük oranda bağırsaklardaki bakteriler tarafından üretilmesinin fark edilmesi üzerine, sindirim sistemi ve beyin arasındaki bağlantı üzerinde araştırmalarını yoğunlaştırmışlardır. Bu çalışmaların sonucunda çok önemli bilgiler elde edilmiştir. Depresyon, saplantı, otizm, kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıkların bağırsak florasındaki dengesizliklere bağlı olduğu söylenmektedir.
Bu konuda uzman olan araştırmacı Dr. Cole ‘’Depresyon, anksiyete gibi rahatsızlıklar için gelen hastaların, bağırsaklarında bakteriyel enfeksiyon gösteren laboratuvar sonuçlarına baktığımda, neden ilk aşamada sindirim sistemi kontrolü için gelmediklerine hala şaşırıyorum’’ demiştir. Yapılan araştırmalarda L. Helveticus ve Bifidobacterium içeren probiyotik destek kullananların depresyon ve anksiyetelerinde azalma görüldüğü tespit edilmiştir.
2- Yoğurt, kefir, turşu gibi fermente edilmiş gıdaların tüketilmesi faydalı bulunmuştur. Fermente edilmiş gıdalar probiyotik olarak adlandırılan faydalı bakterileri içermektedir. Bu gıdalarla beslenenlerin bağırsak florasında faydalı bakteri sayısının arttığı gözlenmiştir. Diğer yandan Probiyotikler bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Ayrıca, yenilen gıdalardan daha verimli besin emilimi yapılmasına yardımcı olmaktadır.
3- Bağırsaklardaki faydalı bakterilerin çoğaltılması için, yerelması, kuşkonmaz, pırasa, soğan gibi inülin içeren besinlerin tüketilmesi faydalı görülmektedir. Bir çeşit lif olan inülin bağırsaklarda sağlıklı bakterilere dönüşmektedir. Bilindiği gibi lifli gıdalar sindirim sistemini baştan sona katettikleri için bağırsakların çalışmasını sağlamaktadır. Rafine gıdalar ise ince bağırsaktan daha ileriye gidememektedirler. Bu durum kalın bağırsak çalışmadığı için kabızlığa neden olmaktadır.
4- Baklagiller ve patates gibi dirençli nişasta içeren gıdaların tüketilmesi faydalı görülmektedir. Gıda uzmanları, bağırsaklardaki bakterilere ne yemek istersiniz diye sorulabilse, ilk tercihlerinin baklagiller ve patates gibi dirençli nişasta içeren gıdalar olduğu cevabını alırdınız demektedirler.
5- Muz tüketmek çok faydalıdır. Muz bağırsak florasını oluşturan bakteriler arasında uyum oluşmasını sağlamaktadır. Ayrıca yüksek potasyum ve magnezyum içerdiği için inflamasyonu azaltmaktadır. Uzun süren inflamasyonun şeker hastalığı, kalp hastalığı, karaciğer yağlanması ve kanser gibi hastalıklara sebep olduğu söylenmektedir. Beklenen faydanın sağlanması için, olgunlaşmış muz tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
6- Brokoli, karnabahar, lahana, karalahana gibi sebzelerin içerdiği sülfür bağırsaklardaki iyi bakteriler tarafından parçalanarak inflamasyonu azaltan maddelere dönüştürülmektedir. Yapılan araştırmalarda bu sebze grubunu tüketenlerin bağırsak kanserine yakalanma riskinin %18 daha az olduğu tespit edilmiştir.
7- İrlanda’da yapılan bir araştırma profesyonel sporcuların bağırsak florasının, aynı yapıdaki normal insanlardan çok daha sağlıklı olduğunu göstermiştir. Fareler üzerinde yapılan başka bir araştırma ise, hareket sınırı olmayan farelerin bağırsaklarındaki faydalı bakterilerin, hareket etme sınırı konulanlardan daha fazla olduğunu göstermiştir. Hareket etmenin bağırsaklar üzerinde faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
8- Kaliteli uykunun insan sağlığı üzerindeki olumlu etkisi deneylerle ortaya konulmuştur. Yeterli bir uyku stresin azalmasına katkı sağlamaktadır. Yetersiz uykunun bağışıklık sistemini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Diğer yandan uykusuzluk bağırsak florasını olumsuz yönde etkilemektedir. Uzmanlar faydalı uykunun 7-8 saat civarında olduğunu ifade etmektedirler.
9- Şeker, aspartam ve basit karbonhidrat içeren yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Yüksek oranda şeker ve karbonhidrat içeren beslenme tercihleri bağırsaklardaki kötü bakterilerin beslenip, çoğalmalarına sebep olmaktadırlar.
Yapılan bilimsel çalışmalar, Aspartamın bağırsak florasında olumsuz değişikliklere sebep olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca doktor tavsiyesi olmadan kullanılan antibiyotiklerin de bağırsak florasını bozduğu tespit edilmiştir. Zorunlu olmadıkça antibiyotik kullanılmaması önemli görülmektedir.