DİNEN MEZAR NASIL OLMALI?
MEZAR YAPTIRMANIN YERİ!
Öncelikle Allâh’ın biz kulları için Kur’an-ı Kerimdeki vermiş olduğu uyarıya kulak verelim:“Her nefis ölümü tattıcıdır(Enbiya-35
Yaşamın kaçınılmaz bir döngüsü olarak yeryüzünde yaşayan her canlı ölüm ile bu dünyadaki görevini tamamlayacaktır. Bu yüzdendir ki ölüm, cenaze ya da mezarlık konuları insanlar var olduğundan beri bütün inanışlarda ve inançlarda en çok merak edilen ve araştırılan konular arasında yer almaktadır. Allah’ın insanlığa gönderdiği son kitap Kur’an-ı Kerim ve son peygamber Hz. Muhammed’le birlikte Müslümanlara ölüm, cenaze, mezarlık konuları ile ilgili de birçok önemli hüküm buyrulmuştur. Müslümanlar tarafından en çok merak edilen sorulardan biri olan DİNEN MEZAR NASIL OLMALI? sorusu da İslam alimleri tarafından ayetler, hadis-i şerifler ve sünnet ışığında detaylı bir şekilde araştırılmış ve önemli bilgiler elde edilmiştir. Dinimiz insanlar için her önemli konuda olduğu gibi ölüm, cenaze ve mezarlık konusunda da detaylı bilgiye sahiptir.
İşte benimde bugünkü yazımda da en çok merak edilen ve araştırılan sorulardan olan İslamiyet’te kabirlerin şekli nasıl olmalı? Mezar taşı nasıl olmalı? gibi sorulan sorular hakkında kaynakları ile birlikte detaylı cevaplar vermeye çalışacağım.
Evet İslamiyette (MEZAR) kabir şekli nasıl olmalıdır?
Öyle ki dinimize göre kabir kazırken nerelere dikkat edilmeli ve cenaze için kaç metre bir ölçü ve şekil de hazırlanır?
Evet; Mezar Kabir kazmak için üç arşın yer alınır; yani mezar yaklaşık olarak eni 100-120cm, boyu 200cm, derinliği 170-180cm olan bir alanı kapsar.
Yani,kabir boyunun bir adam boyu veya bir adamın göğüs hizasına kadar kazılarak hazırlanması gerekmektedir.
Günümüz kabir şekline gelince, erkeklerde göbek hizasına kadar, kadınlarda göğüs hizasına kadar toprak derinlemesine kasılmalıdır.
Kazılan yerin toprak çeşidine göre vefat eden kişiyi daha iyi koruyacağı düşünülüyor ise daha derin de kazılabilir.
Özel bir ayrıcalıktan bahsedersek!
Savaştır afet gibi bir durum söz konusu olduğunda,toplu mezarı kepçeyle kazılmaktadır, İşte o zaman bunun derinliği ve genişliği hesap edilmez ve söz konusuda olamaz.
Şimdi gerçek konumuza dönelim!
Fıkhı olarak yani İslam hukukuna göre kabirlerin kireç ve benzeri malzemeler ile yapılması, toprağa ilave yapılarak yükseltilmesi, kabir üzerine kubbeli bir yapının yapılması, mezar taşına övücü veya kadere sitem içeren yazıları yazmak caiz değildir.
İslam’da caiz değil’dir kelimesi ne anlam ifade etmektedir?
Bir şeyi yemek ya da kullanmak konularında "caiz değildir" sözü, haramdır ve helal değildir, anlamında kullanılır.
Yani bir Müslüman’ın mezar için onca masraf ederek yapılması israftır,masraflı şeylerdir, ölü için faydası yoktur, hatta azaptır külfetli mezar yaptırmak doğru değildir.
Mezar kazılırken kıble tarafından en dipten bir (lâhik) yani içeriye doğru bir insanın sığbileceği bir kanal eşilir ve o eşilen kanal’ın içine doğru "Ölünün, yüzü kıbleye gelecek şekilde kabre yatırılması gerekir. Çünkü Rasûlullah -“ Kabir ve Kâbe hakkında şöyle buyurmuştur: "Beyt-i Haram (Beytullah) sizin, diri ve ölü (yani hayatta iken ibâdet edeceğiniz ve öldükten sonra da yüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.
Kabir dokuzdan ibaret değildir gerektiğinde fazla da olabilir.
Bazı bölgelerde tahtanın yerine buna benzer çeşitli malzemelerde kullanmaktadırlar caizdir.
Kabrin üstüne yeşillik cihetinden herhangi bir şey dikmenin bir sakıncası yoktur hatta mefta ya sevap açısından faydası bile vardır.
Allah Kur’an’ı kerim İsra suresi ayet 44’- “Yedi gök, yer ve bunlarda bulunanlar O’nu tesbih eder; O’nu hamd ile tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur. Fakat siz onların tesbihini anlayamazsınız. O halîmdir, bağışlayıcıdır
Dinimizde kabir baş kısmına taş koymak, kabrin yerini belli etmek caizdir.
Çünkü bir vefat eden Müslümanın kim olduğunun bilinmesi mezar taşı sayesinde olur. Ayrıca vefat eden tanıdığına dua etmek isteyenler de mezarının yerini bilerek, ziyaret ederek dua edebilmesi için önemlidir.
İslamiyet’e göre mezarlar yüksek olmamasının yanı sıra sade ve gösterişsiz olması gerekir
Ancak..Ölen kişinin kabir taşına o kişiye ait nağmelerin yazılması ve resminin basılması,baş taşına kazınması veya işlenmesi dinimizce yasaktır doğru değildir.
Kabir alemine Sekarât’ül mevt’te denir
Kabir;Ya cennetten bir bahçe, ya da cehennemden bir çukurdur.
Allah’ım ahir ve akibetlerimizi hayr eylesin, iman kuran nasip eylesin.
Araştırmacı ve ilahiyatçı yazar Hüseyin DENİZ