EVLİLİK

 
          Sadece çocuklar değil yetişkinler de sevmeye ve sevilmeye birine yakınlaşmaya ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyacı karşılamanın en sağlıklı yolu evlenmektedir. Evliliğin temel maksadı başka insanlara yakınlaşmak, sevmek ve sevilmektir.
          Rum suresi 21. Ayette:
          Size nefislerinizden kendi cinsinizden onlara ısınasınız meyledip ülfet eyleyesiniz diye zevceler (eş) yaratmış olması aranızda sevgi acıma ve esirgeme hisleri kalması da O’nun ayetlerindendir. Muhakkak bunda fikrini iyi kullanan iyi düşünen kavim için elbette büyük ibretler vardır buyrulmuştur.
          Peygamber Efendimiz (SAV):
          Evleniniz çoğalınız. Çünkü şüphesiz ki ben kıyamet günü diğer ümmetler karşısında çokluğunuzla iftihar edeceğim. (Muhtarul Ehadis 234. Abdurrezzak Musannef Nikah H. No: 10391 /6/ 173).
          Ey gençler topluluğu! Sizden kimin evlenmeye gücü yeterse evlensin. Çünkü O (evlenerek) gözü haramdan en iyi şekilde koruyan ferci de en iyi şekilde zinadan muhafaza edendir. Ve kimin de evlenmeye gücü yetmezse oruç tutsun! Çünkü oruç o kişi için şehveti kıran bir şeydir. (Buharı Nikah 1 Tirmizi Nikah 1.  Müslim Nikah 1 Ebu Davud Nikah 1 Muhtarul Ehadis say.707). Ayet ve hadislerde görüldüğü gibi dinimiz de evlenmeyi teşvik etmektedir.
              İSLAM’DA EŞ SEÇİMİ
          Evlilik her bekar bireyin hayalidir. Mutlu bir yuva kurmak için evlilik yapmak gerekir.
          Ama ne yazık ki günümüzde evlilikler kısa sürmekte evlenenler aradığı mutluluğu bulamamaktadır.
          Mutlu bir evlilik için nelere dikkat etmek gerekir.
          Peygamber Efendimiz (SAV) bu konuda şöyle buyurmaktadır.
          Bir kadın dört şeyi için nikahlanır.

1. Malı
2. Soyu
3. Güzelliği
4. Dini

 Artık sen ey mümin dinine bağlı olanı elde etmeye çalış yoksa iki elin fakirleşir (Buharı Nikah 16 Müslim 15 Ebu Davud N. 12 Muhtarul Ehadis 234).
         
 
          Dinimiz evleneceğimiz kişiyi seçerken önemli konulara dikkat çekiyor. Ancak . Dini yönden denk olmasının yanında seçeceğimiz eş  zenginlik, eğitim, kültür gibi konularda da denk olmalı. Bunun yanında en az bunlar kadar önemli olan ideal birlikteliği de olmalı.
           
 
       YABANCI KÜLTÜRLERDE EŞ SEÇİMİ
Amerikan kültüründe 30 yıldır eş seçimi konusunda araştırma yapan Warren (1999) evlenilecek kişide en çok aranan 25 özelliği şöyle sıralamıştır.
          Evlenilecek kişide olması istenen 25 özellik;
           1) Duygusal,
 2) Güçlü karakter
 3) Doğruluk
 4) Enerji düzeyi
 5) Zekâ
 6) Vücut kimyası
 7) Ekonomik yönden güven
 8) İletişim
 9) Çatışma çözme becerisi
10) Alışkanlıklar (temizlik, dakiklik, verdiği sözü tutma,önemli günleri hatırlaması, düzenlilik)
11) Dindarlık
12) Ortak ilgiler
13) Benzer politik ve sosyal görüşler
14) Ebeveyn olmayı isteme ve bunun için yeterli görünme
15) Kişilik
16) Değerler
17) Beceriler
18) Amaç
19) Yaş
20) Irk
21) Din
22) Eğitim
23) Cinsel deneyim
24) Boy ve vücut şekli
25) Yüz güzelliği ve giyinme biçimine ilişkin özellikler.
       
 
  Evlenilecek kişide olmaması istenen 25 özellik;

1. Yalan
2. Aldatma
3. Baskın kişilik
4. Maddi sorumsuzluk
5. Öfkeyi kontrol edememe
6. Pornografi merakı
7. Aşırı içki
8. Uyuşturucu kullanma
9. Sigara içme
10.  Kumar
11.  Cinsel takıntı
12.  Dağınıklık
13.  Tembellik
14.  İhmalkarlık
15.  Dedikoduculuk
16.  Uygun olmayan davranış gösterme
17.  Cimrilik
18.  Küfürlü konuşma
19.  Başkalarına bağımlı olması
20.  Kibirlilik
21.  Aşırı utangaçlık
22.  Farklı müzik tercihleri
23.  Dini inançlara karşı toleranssızlık
24.  Politik farklılık
25.  Tehlikeli araba sürme ve fanatizm. Olarak tasnif edilmiş.

 
     
 
 
 TÜRKİYE’DE EŞ SEÇİMİ
 
Türkiye’de de eş seçimine ilişkin olarak Özgüven tarafından 1994’te yapılmış bir araştırma bulunmaktadır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre Ankara’daki üniversite öğrencilerinin daha çok arkadaş gruplarından (%35) eş seçimi ile bilgi edinmeyi tercih ettiklerini gösteriyor.
          Evlenecekleri kişiyi daha çok kendileri seçmek istediklerini (%80) belirtmiş. 
          Büyük çoğunluğu da (%85)   bu kararda ailenin görüşünün alınması gerektiğini belirtmiştir. Aynı zamanda araştırmada öğrencilerin eş seçimindeki önceliklerinin
          % 33 ile eğitim düzeyi
          % 20 ile fiziki görünüm
          % 20 sağlık durumu
          % 16 Ekonomik durum
          %11 yaş farkı şeklinde sıraladıkları görülmüştür.
          Araştırmada kadınların ekonomik duruma, erkeklerde ise fiziksel görünüme daha çok önem verdiği görülmüştür.
          Aranan kişilik ve karakter özelliklerine ilişkin olarak
          % 29 sevgi
          % 24 dürüstlük
          % 13 hayat görüşü
          % 12 sosyo - kültürel yakınlık
          % 11 inanç birliği
          % 10 kişilik özelliklerinde benzerlik
          % 1 siyasi görüş şeklinde sıralanmıştır.
         
          Ayrıca bu araştırmada kadınların %91’i erkeklerin %70’i evlenecekleri kişinin eğitim düzeyinin kendisininki kadar veya daha yüksek olması gerektiğini belirtmişlerdir. Daha eğitimli kişilerle evlenmeyi tercih edenlerin oranı kadınlarda %32 iken erkeklerde %1 olarak saptanmıştır. 
          Yine Özgüven2in 1994’te yaptığı çalışmada kadınların % 81’i erkeklerin ise % 75’i ekonomik özgürlüğe sahip olmayan kişilerle evlenmeyeceklerini belirtmişlerdir (Akt. Özgüven 2000).
 
EVLİLİK HAZIRLIKLARINDA UZMAN DESTEĞİ ve BİLİMSEL YAKLAŞIMLAR
         
          Günümüzde büyük heyecanla evlilik hayali kuran bekarlar uygun eşi seçemedikleri evliliğe hazır olmadan evlendikleri için hayal kırıklığına uğrayabiliyorlar bu da kısa sürede boşanmalara sebebiyet verebiliyor. Dolayısıyla gençler evlenmeden önce bir uzmana başvurmalı, evlilikle ilgili sağlıklı bilgi almalıdır. Hatta ülkemizde evlilik okulu açılmalı evlenmek isteyenler evlenmeden önce ciddi şekilde bilinçlendirilmeli.
          Ne yazık ki ülkemizde bir uzmana gitmek pek hoş karşılanmıyor. Uzmana başvuranların psikolojik bir problemi olduğu düşünüldüğü için psikolojik destek almanın önü tıkanıyor.
          Evlilikle alakalı Denver Üniversitesinde Floyd Markham, Kolly Blumberg ve Stanley Michael Nichols 1995 tarafından geliştirilen önleme ve ilişki güçlendirme programı (PREP) Prekation and Relationship Enhaneement Programı (Aile Terapisi Michael Nichol).
          1998’lerde geliştirilen bu sosyal öğrenme yaklaşımında iletişim ve çatışma çözme becerileri öğretilir ve evlilikle ilgili tutum ve beceriler ele alınır. Programın öncelikli hedefi çiftlerin çatışmalarla yüzleşmeyi ve bunları çözmeyi öğrenmesine yardım etmek ve böylece ilişkilerinde sağlıksız savunmacı örüntüleri benimsemeleri önlemektir.
          PREP seansları iki biçimde gerçekleştirilir. Birkaç hafta süren haftalık görüşmeler ve bir hafta sonu bir otelde düzenlenen maraton seanslar. Her iki biçimde de çatışma yönetimi iletişim ve affediciliğin yanında dinsel uygulamalar, boş zaman ve arkadaşlık konularına odaklanan toplantı ve yaşantısal araştırmalar yapılır. Çiftler çatışmalı konuların nasıl saptandığı, sorun çözmeye yönelik yapılandırılmış bir yaklaşım ve eğlenmeye zaman ayırma umut vericidir. İlişki memnuniyetinde kişi vadeli kazanımlar arasında iletişimin gelişmesi cinsel doyum ve düşük sorun yoğunluğu sayılabilir.
          Programın uzun vadeli kazanımları özellikle iletişim konusunda kalıcı yararlar edinildiğini gösteriyor (Silliman, Stanley, Coffın, Jordan 2002).
          Yine David Olsan ve meslektaşları tarafından çiftlerin evliliğe hazırlık durumlarını değerlendirmek amacıyla geliştirilmiş olan ‘’Evlilik Öncesi Kişisel ve İlişkisel Ölçek’’ (PREPARE) Premarital Personal And Relationship İnvertory. 165 maddeden oluşan bu anketin anacı çiftlerin geçmişleri, beklentileri ve zorluk yaşayabilecekleri anları anlamalarına ve tartışmalarına yardım etmektir.
          Tutumlar ve beklentiler, evlilikten beklentiler, iletişim, cinsel ilişki, kişilik farklılıkları, mali yönetim çatışmalarını çözme, çocuk büyütme, boş zaman aile ve arkadaşlar, evlilikteki roller ve maneviyatı içeren 11 alanda incelenir. PREPARE’nin potansiyel çatışmaları saptama ve gelecekte yaşanılabilecek sorunların önemini alan çatışmalarına ön ayak olma konusunda yeterli olduğu kanıtlanmıştır (Stahman ve Hiebert 1997).