Anayasamız, 68. ve 69 maddeleri ile getirdiği düzenleme ile SİYASİ PARTİLER Kurumunu getirmiştir.
68. Maddesi; Vatandaşların, siyasi parti kurma partiye girme ve ayrılma hakkına sahip olduğunu... Burada da 18 yaş sınırlamasını getirmiştir. Siyasi Parti kurmak için; bir yerlerden İZİN Almak da yoktur. Ve demokratik yaşamında vazgeçilmeyen unsuru olmuşlardır.
Kapsamlı düzenlemeyi de Yasaya bırakmıştır.
69. Maddesi de Siyasi Partilerin-Yönetici ve Üyelerinin-uyacakları esasları da düzenlemiştir. Siyasi Partiler Anayasa dışı eylemlere girdikleri an kapatılmaktadır.
Kapatılma İddianamesini Yargıtay C. Başsavcısı düzenler. Yani Anayasa Mahkemesine Kapatılma Davasını açar...
Siyasi Parti Kapatılabileceği gibi; Para cezasına da karar verebilir.
Bu GÖREV de ANAYASA MAHKEMESİNİNDİR....Anayasa Mahkemesi Kapatma ve para cezası kararını 2/3 üye çoğunluğu ile verir...
Anayasa Mahkemesi; Anayasa Değişikliklerinin iptalini, SİYASİ PARTİLERİ Kapatılması veya Hazine yardımının kesilmesine ilişkin KARARINI 2/3 Üye Sayısı çoğunluğu ile verir. Diğer kararlarını Üye Sayısının salt Çoğunluğu ile verir.
Anayasa Mahkemesinin 2 Üyesini, TBMM.kendi üyeleri dışında; TBB. 1 Üye, Yargıtay 3 üyeyi kendi üyeleri arasında her üye için göstereceği 3 aday arasında seçer. Aynı şekilde 2 Üyeyi de Danıştay'dan, YÖK 2 üye, 4 üye üst düzey yöneticileri arasında,1 Üye de Sayıştay da Cumhurbaşkanınca seçilir.
xxxxxxxx
Ülkemizde 1950 öncesi; Çok Partili döneme geçiş için bazı çalışmalar yapılmış ve kurulan Partiler; Genç Cumhuriyet için de sıkıntı yaşanmıştır.
1946 yılında çok partili döneme geçilmiştir. En nihayet 14 Mayıs 1950 de SEÇİM ile Yönetim Halk iradesi değişmiştir.27 Mayıs 1960 askeri Müdahalesi ile İktidar olan DP. kapatılmıştır.
1961 Anayasası TBMM.nin kararlarını denetleyen bir ANAYASA Mahkemesi kurulmuştur. Bu Yüksek Mahkemeye Siyasi Partileri Kapatma Yetkisi ve görevi de verilmiştir.
12 Mart 1971 Askeri Sınırlı Müdahalesi sonucu; Sol Yelpazede Behice Boran ve arkadaşlarının kurduğu ve yönetiminde olduğu TİP-Türkiye İşçi Partisi ve Sağ Yelpazede yer alan Necmettin Erbakan'ın MSP -Milli Selamet Partisi ; Yargıtay C.Başsavcılığının açtığı DAVA ile ANAYASA Mahkemesince kapatılmışlardır.
1980 öncesi dönemlerde; Sağda ve Solda Siyasi Partiler Anayasa Mahkemesince kapatılmıştır.
12 Eylül 1980 sonrası Siyasi Partilerin Faaliyetleri MGK. ce durdurulmuştur. Daha sonrada KONSEYİN Kararı ile İdari bir Karar ile Tüm Siyasi Partiler kapatılmıştır.
Daha sonra, Anayasa Halkoyuna sunulup kabül edildikten sonrada Siyaset serbestisi getirildiğinde ; Merhum Süleyman DEMİREL'in geride takip ettiği BÜYÜK TÜRKİYE PARTİSİ Sıkıyönetim Komutanlığınca kapatılmıştır. Anayasa Mahkemesi devre dışı bırakılmıştır.
Erbakan Hoca'nın kurduğu ve İktidar olan bir Siyasi Parti Anayasa Mahkemesince kapatılmıştır.
Şu anda Yönetimde olan AKP hakkında 14.03.2008 günü KAPATMA DAVASI Anayasa mahkemesine açılmıştır.
İktidarda olan AKP.de sıkıntılar yaşandı. Sonuçta AKP kapatılmadı ama; PARTİNİN SUÇ ODAĞI Olduğundan bahisle Para Cezası verildi.
Bu KARAR; 6 Evet Oyu yanında 5 Hayır Oyu ile alındı. Siyasi Partinin Kapatılabilmesi için ; salt çoğunluk yeterliydi. Sonra 2/ 3 çoğunluk arandı. Bir OY ile AKP.nin kapatılması önlendi.
O dönem deki Anayasa Mahkemesi 11 Üyeden oluşuyordu. Üç Üye Yargıtay'dan, iki Üye Danıştay'dan, Bir Üye Sayıştay'dan, bir Üye Askeri Yargıtay'dan, bir Üye Askeri Yüksek İdare Mahkemesinden, iki Üyeyi de Cumhurbaşkanı üst düzey yöneticilerden, bir Üye Üniversite-YÖK-den ; Gösterilen 3 misli ADAY arasında Cumhurbaşkanı seçerdi.
Askeri Yargıtay ve Askeri İdare Mahkemesinden gelen iki ÜYE de Hayır Oyu kullandı.
Anayasa Mahkemesi Kararı Ağustos Ayı içinde aldı. 30 Ağustos Yüksek Askeri Şura Toplantısı öncesi....
xxxxx
Anayasa Mahkemesinde Üye Sayısı ve Seçilme usulleri çok değişti.
Bir SİYASİ Partinin Kapatılması için Anayasa Mahkemesine Yargıtay C. BAŞSAVCISI açar...İddianameyi düzenler....Partinin Kapatılma nedenleri yanında; parasal yardımların Kesilmesi yanında Siyaset yasağı getirilecek Millet vekillerini ve partilileri de İddianamesinde gösterir ve talep eder.
C. Başsavcısı resen Dava açabilir. Bakanlar Kurulu kararı gereği Adalet Bakanlığı kapatılması isteminde bulunur.
C. Başsavcı, bir Siyasi Partinin istemi üzerine de inceleme ve araştırma yaparak dava açabilir.
C. Başsavcısına istemde bulunan Siyasi Partinin Seçimleri katılmış ve grup kurmuş olması gerekir. Kongrelerini de yapmış olması gerekir. Parti adına da Genelbaşkan Başvuru yapar,C. Başsavcısına...
C. Başsavcısı Delilleri yeterli görürse Dava açar. Gerekli görmezse açmayabilir. Bu Karar karşı da talep eden parti; 30 gün içinde Yargıtay bünyesindeki " YASAKLARI İNCELEME KURULUNA " Başvuru yapabilir. Bu Kurul Yargıtay Ceza Daireleri Başkanlarından oluşur. Kıdemli Başkan Kurulun Başkanıdır.
Kapatma Davası, KAMU DAVASI Niteliğindedir. CEZA USUL HUKUKU Hükümleri uygulanır.
Siyasi Parti Kapatma Müessesi Hukukumuza ve Uygulamalarımıza da yabancı değildir. En çok Siyasi Parti Kapatan ülkeyiz...
xxxxx
HDP ile ilgili Durum ve Yasal Koşullar....
Bu Partinin bir Milletvekilinin Milletvekiliğinin DÜŞMESİ esnasında; Anayasa Mahkemesine Kapatma Davası....Ve Milletvekilleri yanında bir hayli Yönetici ve üyeler5ine SİYASET Yasağı getirilmesi TALEPLİ ve 600 sayfalık bir İDDİANAME....
Anayasa Mahkemesi Başkanı Raportör görevlendirdi...Bir süre sonra da Mahkeme Heyetine Raporunu sunacak....
Partiden Savunma istenecek....
Parti Kapatılacak mı-Kapatılmayacak mı ?.....
Kamuoyu...Siyasiler....Ve Sivil Toplum Kuruluşları...Ve Halk bu sorunun Yanıtını arıyor....
Hukukçular ise " BEKLEYELİM....Görelim..." diyorlar...
Anayasa Mahkemesi Hakimlerini yeteri kadar tanımıyoruz...Hatta hiç tanımıyoruz....
1962- 2000 yılı arası Mahkemenin sayın Üyelerini tanırdık...Önlerine gelen DAVALAR için nasıl bir KARAR Verebileceğini tahmin ederdik. Yanılma payımız % 10 veya daha altı idi....
Son 10 yıl içinde verilen Kararları incelediğimizde; süpriz görmüyorum....Ama....HDP Kapatılacak ve Milletvekilleri yanında tüm yöneticilerine Siyaset Yasağı .....Ve TERÖRÜN; ODAK Noktası olduğu .....
Bunun tersi olursa, süpriz oldu diyebiliriz...
Dava Anayasa Mahkemesi önünde ...Artık fazla da bir şey söylemek ve yorum yapmak da uygun olmaz....
Saygı ile...
SİYASİ PARTİ KAPATILMASI ve HDP....
Sn. Turan Ateş Bey'in "SİYASİ PARTİ KAPATILMASI ve HDP...." başlıklı makalelerini siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.
17 Mart 2022 - 22:19
Bu haber 1245 defa okunmuştur.
YORUMLAR