02.02.2023 Günü; Sabah saatlerinde; Süresi dolan BAŞKANLIK SEÇİMİNİ Yapmış ve mevcut Başkan Sayın ZÜHTÜ ASLAN; Yüksek Mahkemenin 15 Asıl Üyesinin 8 inin Oyu ile yeniden Yüksek Mahkeme BAŞKANI Olmuştur.
İlk Kutlayanlardan biriside CHP Genel Başkanı KEMAL KILIÇDAROĞLU olmuş...
Üç ADAY Seçimde BAŞKANLIK için yarıştılar.
Birisi Mevcut Başkan ZÜHTÜ ASLAN.... Mahkeme 15 Üyesinden 8 Üyesinin OYUNU almıştır. Diğer 5 Üyenin Oyunu da ; Öncesi C. Başsavcısı olan ve Meslekte çok hızlı yükseliş gösteren İRFAN FİDAN ve 2 Oyda; KADİR ÖZKAYA almıştır.
Yani Yüksek Mahkeme; Görev yapacak Başkanını belirlemiştir.
xxxxxxxxxx
Bizim Demokrasi; ilk ANAYASA Mahkemesi Kurumunu 1961 Anayasası ile yaşama geçirmiştir.
1961 Anayasası DENETİMLİ Bir ANAYASA olarak; yürürlüğe girmiş ve uzun sürede Yürürlükte kalmıştır.
1961 ANAYASASININ Getirdiği DEVLET SİSTEMİ;
"GÜÇLÜ BİR YARGI DENETİMİ İLE SINIRLANDIRILMIŞ KLASİK PARLAMENTER SİSTEM...."
- Yani YASAMA Yetkisini kullanan bir TBMM.( Halkın Seçimle belirlediği Parlamento )....
-Bu PARLAMENTO içinde ÇOĞUNLUĞA dayanarak oluşturulan BİR YÜRÜTME( HÜKÜMET )....
-SEMBOLİK YETKİLERE Sahip, SORUMSUZ bir Devlet Başkanı ( CUMHURBAŞKANI )....
- Normal Yargı işlerini Yürütmesi yanında; TBMM.nin ve hem YÜRÜTMENİN Davranışlarını DENETLEYEN ; BAĞIMSIZ BİR YARGI ORGANI....
1961 Anayasasının ;
"5. Maddesi; Yasama yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu Yetki devredilemez."
"6. Maddesi; Yürütme görevi, kanunlar çerçevesinde , Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından yerine getirilir. "
"7. Maddesi; Yargı yetkisi; Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. "
"8. Madde ise; Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.
Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını , idare makamlarını ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır."
"9. Madde; Devlet şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki Anayasa hükmü değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez. "
Şeklindeydi...
Yargı yetkisi, genel olarak değil de; Yasamanın ve Yürütmenin davranışlarını denetleme bakımından düşünüldüğü zaman, ÖZEL YETKİLERE sahip iki Mahkeme; ANAYASA MAHKEMESİ ve DANIŞTAY tarafından kullanılan bir yetkidir.
Yasama ,Yürütme ve Yargıdan ayrı ayrı söz bahsedilmesi ; 1961 Anayasasının tam anlamı ile " GÜÇLER AYRILIĞI " getirmiş olduğu anlamında olarak yorumlanmamalıdır. Sadece GÖREVLER Ayrılığı bulunmaktadır.
YADAMA ve YÜRÜTME arasında SİYASİ PARTİ Gerçeğinin getirdiği bir SİYASAL KAYNAŞIM Söz konusudur.
Siyasi Parti Disiplinine dayanan bir PARLAMENTER Sistemde; gerçek ayrım, YASAMA -YÜRÜTME Arasında değil; Bu İKİSİNİN meydana getirdiği bütünlük içinde İKTİDAR ile MUHALEFET arasındadır.
xxxxxx
Bizde ilk Anayasa Mahkemesi 1961 Anayasası ile kurulmuştur. 15 Asıl ve 5 Yedek Üyeden oluşmuştur.
Dört Asıl Üyeyi YARGITAY, Üç Asil Üyeyi DANIŞTAY, Bir Asıl Üyeyi de SAYIŞTAY Kendi Üyeleri arasında Seçim ile belirlemiştir.
Millet Meclisi Üç Üye, C. Senatosu İki Üye, Cumhurbaşkanı İki Üye( Birisi Askeri Yargıtayın gösterdiği Adaylar arasından) seçiyor.
YEDEK Üyelerin ikisi Yargıtay ,Danıştay bir Üye ve Meclisler de birer Yedek Üye seçme...düzenlemesi getirilmiştir.
Yüksek Mahkeme kendi Üyeleri arasında dört yıl için bir BAŞKAN ve Bir BAŞKAN VEKİLİ Seçmekteydiler.
Bu Yüksek Mahkemenin görevi neydi?...
a) KANUNLARIN ve TBMM İÇ TÜZÜKLERİNİN Anayasaya UYGUNLUĞUNU Denetlemek....
b)Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kurulu Üyelerini ve Yüksek Yargı Organlarının Başkan ve Üyelerini Görevleri ile ilgili SUÇTAN Yargılamaktır....
TBMM.nin Çıkardığı YASA Anayasaya Aykırı görürse; YASAYI İPTAL Etmek....
Bizde 1965-1970 Arası Dönemde; Anayasa Mahkemesi ve Danıştay Denetiminden Yürütme ve Kısmen de Parlamento rahatsız oldu.... Çünkü; Böyle bir YARGISAL DENETİMİ hazmedemediler...
" Bu ANAYASA ile DEVLET YÖNETİLMEZ....TBMM.nin ÇIKARDIĞI YASALRI İPTAL EDEN BİR ANAYASA MAHKEMESİ....HÜKÜMETİN KARARLARINI İPTAL EDEN BİR DANIŞTAY..."
Hukuk Devletinin gereği olduğunu da kabüllenemediler....
12 Eylül 1980 Öncesi; Ülkedeki Anarşi başta olmak üzere tüm SIKINTILARININ Nedenlerini YARGI Organlarına yüklediler...
DARBENİN Lideri; merhum EVREN; 1980 öncesi; Ülkedeki Anarşi başta olmak üzere tüm sıkıntılarının SORUMLUSUNU, ilk günde İLAN etti... " BAĞIMSIZ ve SORUMSUZ YARGI ORGANLARI... TARAFSIZ OLMAK İÇİN HAKİM Mİ OLMAK GEREKİR!..." gibi gereksiz ve Talihsiz demeçler verdi.
xxxx
1961 ANAYASI; 12 Mart 1971 Müdahalesi ile Yüksek Mahkeme sınırlandırıldı.
12 EYLÜL 1980 Müdahalesi ile ; Anayasa Rafa kaldırıldı.
1982 Anayasası ile Kapsamlı bir sınırlandırılmış oldu. Yeni Anayasa daha sonraları daha da sınırlandırıldı.
BAŞKANLIK SİSTEMİNE Geçildi. TBMM.nin etkinliği sınırlandırıldı.
Hükümet ; Cumhurbaşkanlığı Sistemi içinde oluşturuldu. Anayasal Kurumların yetkileri ve görev alanları sınırlandırıldı.
BAĞIMSIZ YARGI; Adalet Bakanlığının Bürokrasisi ile de sınırlandırıldı.
Anayasa Mahkemesi Yeniden Yapılandırıldı.
ÜYELERİ ise;
İKİ Asıl Üye TBMM.ce Hakimler arasında, Bir Üye Barolardan , Üç Üye Yargıtayın Adayları arasında, İki Üyeyi Danıştay Genel Kurullarınca gösterilen üç Misli Aday arasından, Cumhurbaşkanı atamaktadır. YÖK üç Üye, 4 Üye Üst düzey Bürokratlardan olmak üzere toplam 15 ÜYEDEN Oluşan Bir YÜKSEK Mahkememiz oluşturuldu.
Mahkeme kendi ÜYELERİ Arasında Bir BAŞKAN ve İki de Başkanvekili seçmektedirler.
İşte Yeni Balkan da bu yapının içinden seçilmiştir.
xxxxxxxxxxxxxxxxx
Hakkında KARAR verecek olan Kişiyi-Kişileri belirleyen SİSTEMİ bizim YÖNETİM MAHKEME ve Mensuplarına da HAKİM olarak kabülleniyor.
Anayasa Mahkemesi; TBMM.nin çıkardığı Yasaları İptal edebiliyor. Cumhurbaşkanını, Hükümet Üyelerini ve Yüksek Yargı Mensuplarını Görevlerine ilişkin Suçlardan yargılıyor.
Bu Yüksek Hakimlerin Görevlendirilmesinden de; Yargılanan Kişilerin bulundukları Kurumlar görevlidirler.
Az da olsa buradan bir takım çelişkiler vardır.
1961 Anayasasında; bu çelişki çok sınırlıdır.
Sonraki dönemlerde; 12. Mart 1971 deki Anayasa değişikliğinde ...Daha sonra ki 12 Eylül 1980 sonrası Yeni Anayasada...Ve Nihayet BAŞKANLIK SİSTEMİNİ gerçekleştiren 2017 Anayasadaki Değişim ile bu çelişki daha da çok artmıştır.
İşte bu günlerde; ANAYASA Mahkemesi Başkanın Belirlenmesinde; bu şekilde sıkıntılı Gündemin oluşması nedenlerinin altından da bu çelişkiler yatmaktadır.
1980 Öncesinde; YÜKSEK YARGI da Başkan ve Başkanvekili Seçilecek Yüksek Mahkeme Üyesini; Seçimi yapacak olan Kurumun mensupları yanında Kamuoyuda az çok tahminden de öte biliyordu.
Şimdi ise; Seçim öncesi kulisler, Baskılar ve söylentiler Yargıyı yıpratıcı boyuttadır.
Ben; şu andaki Yüksek Mahkemenin ÜYELERİNİ KUTLARIM...Tüm SÖYLENTİLERİ yok ettiler...Başarılı bir SEÇİM SINAVI verdiler.
xxxxxxx
Anayasalardaki TEMEL İlke; "İnsan Haklarına Dayanan Devlet..." vardır.
T.C. Yurttaşları olarak; onur içinde yaşamak; Devletin kendilerine verdiği HAK ve Özgürlüklerden yararlanmalarının sağlanmasıdır. Ve bu ÖZGÜRLÜKLERİNDE Ne oldukları açıkça da belirlenmelidir.
Devletin Görevi Yurttaşını korumaktır. Çağın gereklerine göre eğitmek ve yaşamını sağlamaktır.
Bir Yurttaşına 3-5 Kurumda Yüksek Maaşlarla Görev vermek değil; Her yurttaşına Yaşamın koşulları gereği İŞ ve Yaşamını devam ettirebilmesi için de Ücret vermesidir.
Devletin görevi; Yurttaşın Düşüncesini yasaklamak değildir. Düşüncedeki SORUNLARI ÇÖZMEKTİR.
Yurttaşın Dini İnancına saygı duyacak ve koruyacaksın. Ama; "DİNİ, DİN DUYGULARINI veya DİNİN KUTSAL SAYDIĞI ŞEYLERİ SÖMÜRME veya KÖTÜYE KULLANMAYI da önleyeceksin..."
Evet....Anayasa Mahkemesi; TC.Devle'inin , Demokrasi ve Özgürlükler için bir GÜVENCESİ olan Yüksek Mahkemedir.
Son yıllarda verdiği Kararları ile de yıpratıldı. Son BAŞKANLIK Seçimi Kararı ile de; "Biz Siyasetin Dışında ve Siyasetçin de yanında değiliz ..." gibilerden bir tavır sergiledi.
Çünkü; Geçmişteki Anayasa mahkemesi Heyeti; " Anayasa Mahkemesi ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİ Sadece ŞEKİL YÖNÜNDEN DENETLEYEBİLİR. ESAS YÖNÜNDEN DENETLEYEMEZ..." düzenlemesi karşısında; Anayasanın değişimi mümkün olmayan Temel İlkeleri yönünden denetlenebileceği kararını da verdiler...Bu konuda da bir İÇTİHAT Oluşturdular....
Anayasanın; LAİKLİK İLKESİNE, tüm baskılara karşın de bağlı kaldılar....
Demokrasimize Saygı ile....
ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANINI SEÇMİŞ...
Sn. Turan Ateş Bey'in "ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANINI SEÇMİŞ..." başlıklı makalelerini siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.
04 Şubat 2023 - 09:37
Bu haber 717 defa okunmuştur.
YORUMLAR