KİYİZ ÜY | YURT (geleneksel Kazak portatif çadır /ev)

Mimarlık, belirli etnik grupların kültürü hakkında zengin bilgi deposudur. Yurt iç yapısı bize Kazak göçebelerinin hayatını anlatmanın en iyi yoludur.

 Bir yurt erken tarihi M.Ö. 12. yüzyıla kadar uzanır ve Kazak yurt adı verilen küresel bir kubbe ile göçebe konut nihayet 19. yüzyılın başında kuruldu. Yıllar önce olduğu gibi bugün de yurt, Kazakistan, Moğolistan ve Kırgızistan'daki göçebelerin modern torunlarının yaşamında vazgeçilmez bir unsurdur. Ana sır, rahatlığı, sadeliği ve pratikliği ile yatmaktadır: kolayca taşınabilir, hızlı bir şekilde monte edilir ve keçe kapağı, sakinlerini yağmur, rüzgar ve soğuktan korur. Yurt, hiçbir şekilde sermaye yapısından daha düşük olmayan, ucuz ve konforlu bir konuttur. Yurt göçebe mimarisinin şaheseri olarak adlandırılır.
===============
Säwlet – ulttıq mädenïet jaylı sözsiz söylep, tilsiz bayandap bere alatın asıl qazına. Al köşpendiler mädenïeti twrasında ğasırdan ğasırğa sır şertip keletin biregey qurılıs – kïiz üy. Köşpendiler panası öz bastawın bizdiñ zamanımızğa deyingi XII ğasırdan aladı. Şeñber kümbezdi qazaq kïiz üyiniñ soñğı sïpatı XIX ğasırdıñ basında tolıq qalıptasqan. Jılıstap jıldar ötse de, qazaq turmısı tanımastay özgerse de, kïiz üy qazaqstandıq şarwa ömiriniñ taptırmas böligi, buljımas qajettiligi bolıp qalıptasqan. Nege deseñiz, kïiz üy - dala jağdayıdağı eñ qoljetimdi, oñay tasımaldanıp, jıldam qurılıp-jïılatın, ızğarlı jel men nöserli jawınnan qorğay alatın jalğız baspana. Bar artıqşılığına layıqtap, «Köşpendiler säwletiniñ jawharı» dep atalğan kïiz üydiñ qupïyası da osı köpqızmettiliginde bolar.