Karadeniz'de Yaşlılar Ücretsiz Ulaşımdan Faydalanamıyor

TÜİK Doğu Karadeniz Araştırmasını Paylaştı

TÜİK, 2023 yılı Türkiye Yaşlı Profili Araştırmasının sonuçları yayınlandı. Yayımlanan istatistiklere göre, Doğu Karadeniz'de yaşlılar ücretsiz ulaşımdan faydalanamıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan 2023 yılı Türkiye Yaşlı Profili Araştırması sonuçları açıklandı.

Araştırmada Doğu Karadeniz Bölgesinde yaşlıların yaşam şekilleri üzerinde incelemeler de yer aldı. Buna göre Doğu Karadeniz Bölgesi, 65 yaş ve üzeri yaşlıların ücretsiz ulaşımdan faydalanma oranı ile bölgeler arasında en düşük iki bölgeden biri oldu.

Bununla birlikte bölgede yaşayan yaşlılardan kadınların yüzde 78,1’i kendini yalnızken evinde güvende hissederken, erkeklerin yüzde 85,3’ü evde yalnızken kendini güvende hissettiğini belirtti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü arasında 10 Mayıs 2023 tarihinde imzalanan protokol kapsamında Türkiye Yaşlı Profili Araştırması yapıldı.

Araştırma kapsamında 50 yaş ve daha yukarı yaştaki 29 bin 785 kişi ile ilgili bilgiler analiz edilirken, içinde 50 ve daha yukarı yaşta en az bir aile ferdi bulunan 22 bin 640 örnek hane belirlendi. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS)   1. Düzeye göre 12 bölgede değerlendirme yapıldı.

Araştırmanın amacının Türkiye'de yaşlı nüfus ile ilgili politikaların geliştirilmesine temel teşkil etmek üzere somut verilerin elde edilmesi, mevcut verilerin bir araya getirilmesi ve yaşlı refahı göstergelerinin elde edilmesi olduğu açıklandı. Belirlenen hanelerde yaşayan 50 ve daha yukarı yaştaki kişilere demografik bilgiler, çalışma hayatı ve ekonomik durum, sağlık, bağımsız yaşam, bakım ve sosyal yardımlar, çevre, toplumsal hayata katılım, yaşam memnuniyeti, afet ve acil durumlar, yaşlı hakları ve ayrımcılık konularında sorular içeren anketler yapıldı.

Doğu Karadeniz Bölgesinde ücretsiz ulaşım hakkından faydalanan kadın sayısı yüzde 15,5 olurken, erkek sayısı 22,2 oldu. Ücretsiz ulaşım hakkından yararlanmayan kadın sayısı yüzde 84,5 olurken, erkek sayısı 77,8 oldu. Bölgeler arasında ücretsiz ulaşımdan en fazla yararlanan bölge yüzde 67,6 oranla İstanbul ve yüzde 43,9 oranla Doğu Marmara Bölgesi olurken, en az yararlanan bölge ise yüzde 84,6 oranla Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi ve yüzde 81,6 oranla Doğu Karadeniz Bölgesi oldu.  

Evde yalnızken kendini güvende hisseden 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 86,6 iken bu oran erkeklerde yüzde 91,3, kadınlarda ise yüzde 82,9 oldu.

Evde yalnızken kendini güvende hissetmeyen ya da kısmen güvende hisseden kişilerin oranı yüzde 13,4 iken bu oran erkeklerde yüzde 8,7, kadınlarda ise yüzde 17,1 oldu.

Evde yalnızken kendini güvende hissetmede kadınların daha az kendilerini güvende hissettiği belirlendi.

İBBS 1. Düzeye göre evde yalnızken kendini güvende hisseden 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranının yüzde 92,5 ile en fazla Batı Marmara Bölgesinde olduğu görüldü. Bu bölgede evde yalnızken kendini güvende hissetme oranı erkeklerde yüzde 94,9, kadınlarda ise yüzde 90,4 oldu. Evde yalnızken kendini güvende hisseden kişilerin oranının yüzde 75,0 ile en az Güneydoğu Anadolu Bölgesinde olduğu görüldü. Bu bölgede evde yalnızken kendini güvende hissetme oranı erkeklerde yüzde 82,9, kadınlarda ise yüzde 69,2 oldu.

Doğu Karadeniz Bölgesinde 65 yaş ve üzerindeki kişilerin kendilerini evde güvende hissetme oranlarında kadınlar yüzde 78,1 oranla olumlu yanıt verirken, yüzde 21,9 oranında kendilerini güvende hissetmediklerini söyledi. Erkeklerin yüzde 85,3’ü evde yalnızken kendilerini güvende hissettiklerini söylerken, yüzde 14,7’si kendilerini güvende hissetmediklerini söyledi.

Bölgelere göre incelendiğinde, cinsiyete göre bireylerin birlikte yaşama durumu da belirlendi. Buna göre Doğu Karadeniz Bölgesinde yalnız yaşanan erkeklerin oranı yüzde 12,5 olurken, kadınların oranı yüzde 29,1 oldu. Eşiyle yaşayan erkeklerin oranı yüzde 50,8 olurken, kadınların oranı yüzde 31,8 oldu. Eşi ve çocuklarıyla yaşayan erkeklerin oranı yüzde 16,4 olurken, kadınların oranı yüzde 6,5 oldu. Çocukları ve torunlarıyla yaşayan erkeklerin oranı yüzde 5 olurken, kadınların oranı yüzde 24,3 oldu.

Yapılan incelemede 65 yaş ve üzeri en az 1 bireyle yaşayan ailelerin yaşadıkları konutun mülkiyet durumu da belirlendi.

Buna göre Doğu Karadeniz Bölgesinde 65 yaş ve üzeri en az bir bireyle yaşayanlardan yüzde 85,8’i kendi evinde yaşarken, yüzde 4,3’ü kirada yaşadığını belirtti. Bölgede yüzde 9,9’luk kesimin de lojman ya da kira ödemediği ama sahibi olmadığı bir evde yaşadığı belirtildi.