İŞTE MUHTEŞEM ORDU YEMEKLERİ..
Ordu mutfağı, yörenin coğrafi özelliklerine göre şekillenmiştir. Ordu'nun balık, sebze, meyve yönünden zengin Karadeniz kıyısında,dağ - yayla ve deniz kültürünün iç içe olduğu bir yörede bulunması mutfağını zenginleştirmiştir. Balıkçılık, fındık, mısır tarımına, arıcılık ve yaylacılığa bağlı ekonomi Ordu mutfağının oluşmasında önemli etkendir.
Meşhur Yemeklerimiz;
Pancar ( Kara Lahana ) Çorbası, Kabak Çorbası, Pancar (Kara Lahana ) Döşemesi, Melocan (Diken Ucu ) Kavurması, Galdirik Kavurması ( İlkbahar ), Hoşgıran Kavurması ( İlkbahar ), Çerkez Tavuğu, Mısır Yağlaşı (Kış mevsiminde ), Keşkek (Gendeme ), İçli Tava, Hamsi Buğulaması, Hamsi Köftesi, Hamsi Tava, Mısır Ekmeği, Bileki Ekmeği, Saç Ekmeği, İnçir Reçeli, Üzüm Reçeli, Elma Reçeli, Patlıcan Turşusu, Domates Turşusu Kavurması, KelemLahana Turşusu Kavurması, Mısır Çorbası, Pancar ( Kara Lahana ) Sarması, Pancar (Kara Lahana ) Diplesi, Sakarca Mıhlaması (İlkbahar), Isırgan Yağlaşı (İlkbahar ), Tirmit ( Mantar ) Kavurması (Sonbahar ), Kabak Muhallebisi, Pallabye, Fırın Fasulyesi, Su Böreği, Yufka Böreği, Ev Makarnası (Kesme Makarnası), Kabak Tatlısı, Asure, Un Helvası, Golit, Fasulye Turşusu, Domates Turşusu, Salatalık Turşusu, Fasulye Turşusu Kavurması, Salatalık Turşusu Kavurması,
Lahana Sarması
Malzemesi: 2 bağ pancar,1/2 kıyma,4 baş büyük soğan,1 çay bardağı pirinç,yağ,tuz,karabiber,maydanoz
Yapılışı:
Pancar saplarından ayrılır. Temizlendikten sonra kaynayan suya konularak hafif diri kalacak şekilde haşlanır.Bir süzgeçte süzülür. Soğuk suda bekletilir.Hafif sıkılarak bir kaba alınır. Ayrı bir kapta kıyma, rendelenmiş soğan, yıkanmış pirinç, salça, tuz, karabiber ve kıyılmış maydonoz biraz su ile yoğrulur. Pancarın damarlı tarafları içe gelecek şekilde hazırlanan iç arasına konulur. Çok sıkı olmamak kaydı ile normal bir şekilde küçük küçük sarılır. Bir tencereye düzgün olarak dizilir. Üzerini kapatacak kadar su ilave edilir. (Kaynar su tercih edilir). Üzerine sarmayı bastırmak için kapak kapatılır. Tencerenin kendi kapağı örtülüp kaynamaya bırakılır. Önce harlı sonra kısık ateşte pişirilir.
Tirmit (Mantar) Kavurması
Malzemesi: 500 gr.tirmit, 5 baş orta büyüklükte soğan, yağ , tuz
Yapılışı
Tirmitler temizlenip yıkanır ve parçalara ayrılır. Acısı gitsin diye beş-on dakika tuzlu suda bekletilir. Diğer tarafta soğanlar ince ince doğranıp yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Tirmitler sıkılarak içine katılır pişinceye kadar sık sık karıştırılır. Tuz ilave edilerek sıcak servis yapılır.
Pancar Çorbası (Karalahana):
Malzemesi:1 bağ pancar,1,5 su bardağı fasulye,1 baş soğan,1 tane acı biber, 1 su bardağı mısır unu,2 kaşık yağ, yeteri kadar tuz
Yapılışı: Pancar temizlenip yıkanır. İnce ince doğranır. Bir tencerede yağ eritilir. İncecik doğranmış soğanlar bu yağda pepeleşinceye kadar kavrulur. Pancarın yeşil rengini koruması için kaynayan suya önce tuz atılır. Sonra doğranmış pancar ile önceden haşlanmış fasulye katılır. (Fasulye yerine mevsimine göre, posul, mısır yağması, bulgur, pirinç de katılabilir).Birlikte epeyce kaynadıktan sonra elenmiş mısır unu bir elle kaynayan yemeğin içine azar azar dökülür. Diğer elle tahta kaşıkla topaklaşmaması için devamlı karıştırılır. Yemek ocaktan indirilmeye yakın bir parça acı biber ilave edilir. Arzuya göre iç yağı bir tavada yakılarak yemeğin üzerine gezdirilir. Daha sonra servis yapılır.
Mısır Çorbası:
Yapılışı: Akşamdan suya bırakılan kırık mısır ve fasulye, sabahleyin haşlanır. Bir tencereye su konularak kaynatılır. Hazırlanan malzemeler kaynayan suya katılır. Piştikten sonra dinlemeye bırakılır. Ayrı bir kapta hazırlanan ayranın içine pişmiş kırma ve fasulye karışımı konulur. Servis yapılacağı sırada yağ eritilerek yemeğin üzerine dökülür. Nane ve tuz ilave edilir.
Pezik (Pazı) Mücveri :
Malzemeler : 2 bağ pezik (pazı), 2 adet soğan, 2 fincan pirinç, 2 adet yumurta, 2 yemek kaşığı un, 1 çay bardağı sıvıyağ, tuz-karabiber-nane.
Yapılışı : Pezikler ayıklanıp yıkanır, ince doğranıp haşlanır (sapları yumuşayıncaya kadar). Süzülür, üzerine biraz soğuk su gezdirilir. Pirinç üzerini örtecek kadar su ile haşlanıp suyu çektirilir. Haşlanan pezikler avuç içinde sıkılarak derince bir kaba alınır. İçine haşlanmış pirinç, un, yumurta, tuz, karabiber, ince doğranmış soğan ve nane ilave edilip iyice karıştırılır. Tavaya bir miktar sıvıyağ koyulup, kızdırılır. Hazırlanan iç tavaya ince bir şekilde (1 cm) yayılır. Kızartma işlemi yaparken tava yaş yavaş sallanmalıdır. Bir tarafı kızarınca bir tabak yardımı ile alt üst edilerek diğer taraf kızartılır. Hafifi soğuduğunda dilimlere ayrılarak servis edilir.(bu ölçüdeki malzemelerle 2-3 tava hazırlanabilinir.
Keşkek (Gendeme) :
Malzemeler : 2 kg. keşkeklik buğday, 1,5 kg. tavuk, 500 gr. kuru fasulye, 200gr. tereyağı, tuz.
Yapılışı : Keşkeklik buğday ayıklanıp, fasulye ile beraber akşamdan ılık suyla ıslatılır. Tavuk temizlenip geniş bir tencereye konur. Üzerine buğday ve fasulye konup yeteri kadar su ile kısık ateşte pişirilmeye bırakılır. Tavuklar pişip kemiklerinden ayrılacak hale gelince, kemikler etinden sıyrılır. Boza kıvamına gelinceye kadar pişirilmeye devam edilir ve tuz ilave edilir. Servis yapılınca tereyağı kızdırılıp üzerinde gezdirilir.
Pancar Diblesi:
Malzemeler : 2 bağ Pancar (kara lahana), 3-4 adet orta boy soğan, 1 fincan sıvıyağ, 1 su bardağı pirinç, tuz-karabiber.
Yapılışı : Pancar temizlenip yıkanır. İnce kıyılır, kaynamış suyun içerisine önce rengi kararmaması için tuz ilave edilir. Yıkanmış ve kıyılmış pancar kaynayan suya atılır. Bir taşım kaynadıktan sonra pirinç ilave edilir. Pancar ve pirinç birlikte yumuşayıncaya kadar kaynatılır. Ocaktan alınarak süzgeçten süzülür.Soğumaya bırakılır, diğer tarafta sıvıyağ tencere konulur, ince doğranmış soğanlar pembeleşinceye kadar kavrulur. Suyu iyice süzülmüş pancarlar ilave edilir.Tuz ve karabiber eklenir, karıştırılarak pişirilir.
Galdirik Kavurması :
Malzemeler: 1 bağ galdirik, 3-4 adet yeşil veya kuru soğan, yarım demet maydanoz, yarım çay bardağı sıvı yağ, 1 yumurta, pul biber, tuz.
Yapılışı : Galdirik temizlenip yıkanır, ince doğranır, tuzlu kaynar suda haşlanır. Üzerinden soğuk su geçirilir. Bir tencereye sıvı yağ konur. Doğranmış soğanlar pembeleşinceye kadar kavrulur. Pul biber ilave edilip galdirik eklenir ve karıştırılarak kavrulur. Kıyılmış maydanoz, çırpılmış yumurta eklenip servisi yapılır.
Not: Ordu ve bazı ilçelerinde yetişen bir bitkidir.Galdirik saplı, yeşil yapraklı bir bitki olup, ilkbahar ve yaz aylarında yetişir. Sadece gövde kısmı yenir.
Fırın Fasulyesi :
Malzemeler : 1 avuç dolusu fırın fasulyesi, 50-100 gr. az yağlı kıyma veya kuşbaşı dana eti, 2 adet kuru soğan, 2 adet domates, 1 kahve fincanı bulgur veya pirinç, 2 yemek kaşığı tereyağı, tuz-pul biber.
Yapılışı : Fasulye haşlanır, doğranmış soğan tencereye konur, et ilave edilip kavrulur. Küp doğranmış domates yada salça ilave edilir. Yeterince su konur ve kaynatılır. Haşlanmış olan fasulye karışıma eklenir ve pişirilmeye bırakılır. Pişmesine yakın pirinç veya bulgur ilave edilir.
Not : Eylül-Ekim aylarında, taze fasulyeler kılçıkları temizlenip, taş fırında kurutulur.
Kabak Kavurması :
Malzemesi : 1 kg orta boy kara kabak, 1 bağ pırasa veya soğan, maydanoz, 2 adet domates, 3-4 adet domates, 3-4 adet yeşil biber, 1 çay bardağı sıvı yağ, tuz, 1 çay kaşığı pul biber.
Yapılışı : Kabağın dışı yıkanıp dilimlenir. Çekirdek yatakları çıkarılır, kibrit çöpünden biraz daha iri doğranıp hafif tuzlanır. 10-15 bekletilir. Sonra saldığı su sıkılıp çok derin olmayan bir tencereye alınır. Üzerine ince doğranmış yeşil pırasa yaprakları veya soğan, yeşil biber küp doğranmış domates, pul biber, tuz ve sıvı yağ konulup kapak kapatılır. Kısık ateşte hafif diri olacak şekilde pişirilir. Üzerine kıyılmış maydanoz koyup harmanlanır. Sıcak veya soğuk servis yapılır.
Mısır Ekmeği:
Malzemesi: 1 kg mısır unu, su, tuz
Yapılışı: Un elendikten sonra bir kaba konulur. Üzerine bir miktar tuz ilave edilir. Ilık su ile yoğrulur. Yağlanmış tepsiye serilerek fırına sürülür. Kızarıncaya kadar pişirilir.
Saç Ekmeği:
Malzemesi: Mısır unu, tuz, su
Yapılışı: Mısır unu, su ve tuzla birlikte yoğrulur. Hazırlanan hamur, ateşin üzerindeki un serpilmiş kızgın saçın üzerine serilir. Özel olarak yapılmış ekmek kabağı ile düzeltilir. Kızarıncaya kadar pişirilir. Orta ve yanlardaki boşluklara ayrıca küçük parçalar yamanır (bunlara kılik ve kütür denir).Bir yüzü kızardıktan sonra çevrilir. Pişirilenlerin çiğ kenarları közde eğiş yardımıyla kızartılır.
Fasulye Turşusu:
Malzemesi: 3-4 kilo fasulye, sarımsak, biber, tuz
Yapılışı: Fasulyeler ayıklanır. Haşlanılarak süzülür. Biber, tuz ve sarımsak ilave edilerek fasulye karıştırılır. Bir kaba konularak üzerine su katılır. Bir hafta bekletilir.
Kelem Lahanası Turşusu:
Malzemesi: 3-4 kilo kelem lahanası, sarımsak, biber, tuz
Yapılışı: Lahanalar ayıklanarak yaprak ayrılır. Yıkanarak haşlanır. Soğuduktan sonra bir kaba konularak üzerine su ile tuz, biber ve sarımsak karışımı konulur. Bir hafta bekletilir.
Fasulye Turşusu Kavurması:
Malzemesi: 1 tabak fasulye turşusu, 2 orta büyüklükte kuru soğan, yağ
Yapılışı: İnçe kıyılmış soğan yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine önceden tuzu çıkarılmış fasulye turşusu katılarak karıştırılır. Bir süre kavrulur.
Kelem Lahana Turşusu Kavurması:
Malzemesi: 1 tabak kelem lahana turşusu, 2 orta büyüklükte kuru soğan, yağ
Yapılışı: İnçe doğranmış soğan yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine önceden tuzu çıkarılmış kelem lahana turşusu katılarak karıştırılır. Bir süre kavrulur.
Ordu mutfağı, yörenin coğrafi özelliklerine göre şekillenmiştir. Ordu’nun balık, sebze, meyve yönünden zengin Karadeniz kıyısında,dağ - yayla ve deniz kültürünün iç içe olduğu bir yörede bulunması mutfağını zenginleştirmiştir. Balıkçılık, fındık, mısır tarımına, arıcılık ve yaylacılığa bağlı ekonomi Ordu mutfağının oluşmasında önemli etkendir. İl içerisinde kıyı kuşağı ve kıyı ardı (yüksek kesimler) gibi yörelerde coğrafi koşullardaki değişikliğe bağlı olarak halkın yiyecek ve içeceklerinde farklılıklar görülmektedir. Kıyı kuşağı yağışlı ve ılıman iklime sahip olduğundan bitkisel ve hayvansal (özellikle balık) temelli beslenmektedir. Özellikle Perşembe, Gülyalı, Fatsa ve Ünye ilçeleri balık, bal, et, köfte ve ekmeği ile ünlüdür. Perşembe Karadeniz’in doğal liman özelliğine sahip nadir kıyılarına sahiptir. Bölge genelinde Perşembe kıyılarında olta ve ağlar ile avlanan mezgit balığı çok talep görmektedir.
Beyaz etli mezgit balığının tavası ve buğulaması lezzetli bir şekilde yapılır. Her tür balığın avlandığı Perşembe’de son yıllarda kültür balıkçılığı da gelişmiştir. Buna bağlı olarak hamsi, levrek ve somon balığı günümüzde sofralarda çok sık görülmektedir.
Yükseklere çıkıldıkça iklimin nispeten sertleştiği (kar daha fazla yağmakta, daha uzun yerde kalmakta vs.) yayla kültürüne geçilmektedir. Mesudiye, Kabadüz, Kumru, Gölköy, Korgan, Gürgentepe, Aybastı, Kabataş, Akkuş yörelerinde yaylalara bağlı olarak yapılan hayvancılık uzun yıllardır temel geçim kaynaklarından biridir.
Bu nedenle etlihamurlu, mısır, patates ve buğday ürünlerinin bu yörelerde sofraya gelme sıklığı fazladır. Kıyı kuşağında sığır eti, yükseklerde özellikle yaylalarında ise koyun eti tüketimi daha fazladır. Kapalı toplum yapısına sahip yüksek rakımlı coğrafyalarda yakın zamana kadar geleneksel mutfak kültürünün korunduğu görülmektedir.
Ordu mutfağı, tarihsel gelişim süreci içerisinde aldığı göçlerle zenginlik ve çeşitlilik kazanmıştır. Yörede yaşayanların örf ve adetleri, gelenek ve görenekleri ile şekillenmektedir. Özellikle gürcü yemekleri ile Ordu mutfağı zenginleşmiştir.
Ordu mutfağına, balık ve sebze yemekleri, turşu kavurmaları, doğada kendiliğinden yetişen yöreye özgü bitkilerden yapılan yemekler, hamur işleri ve evde açılan özellikle fındıkla yapılan tatlılar hakimdir.