ESNAF OLMAK ZOR
Ülkemizde, sanayi ve ticarette yaratılan katma değerin büyük çoğunluğu esnaf tarafından üretiliyor. Esnafın sermayesi eriyor. Küçülüyor. Formaliteler esnafın canını yakıyor. Nakit akışı zora giriyor. Esnaf kepenk kapatıyor.
-Her ay kira ödenecek. Yetmez, kiralanan şahsa ödenen kiranın stopajı da ödenecek. İş yeri senin değilse başın büyük belada.Hemen vaz geç. Zira, dükkan sahibi adım adım seni izliyor. Avukatı yanında, hukuk onlardan taraf işliyor.
-Artı değer yaratsın yaratmasın, çalışanın ücreti ödenecek. Sigorta primleri ödenecek. En acısı, işçi çalıştırdığın için, işveren payı adı altında, işçi çalıştırmanın bedeli de ödenecek.
-Katma değer beyannamesi verilecek. Vergisi ödenecek. Muhtasar beyanname verilecek, vergisi ödenecek. Sırada 21 çeşit vergi var. Maliye ve sigorta ile olan ilişkileri, muhasebeciler kolaylaştırdı. Ama, muhasebeci ücret talep ediyor. Vergi makbuzlarını önüne koyuyor.
-Arada bir Maliyeciler seni çağıracak. Beyan artır, defterini incelemeyelim diyecekler. Düzgün tutulan deftere dahi, ceza yazacaklarını ima edecekler. Bir kaç gece uykun kaçacak ama, efendi efendi, istediklerini ödeyeceksin.
-Kar ettiğni zanneder sevinirsin. Ama boşuna olduğunu anlayacaksın. 10 kişiyi on sene çalıştırdığın zaman karşına 300 bin lira civarında, işçi kıdem tazminatı çıkacak. İşçi sayısı ondan fazla ise, işini işçilere bıraksan paçanı kurtaramayacaksın.
-Enflasyon döner sermayeni bitirecek. Muhasebecin, sermaye artır diye bastıracak. Haklı, rakamlar tutmaz. İşine ilave para bulmak için sakın bankaya gitme. Başını daha büyük dertler bekliyor. En iyisi kapatmak.
İşi kapattım rahat ettim zannetme. Sarı zarflar gelmeye devam edecek. Yönetiminde bulunduğun şirket kapansa ve tasfiye edilse dahi, maliye ve sigortaya karşı geçmişten gelen sorumluluğun devam ediyor. Bu sorumluluk evdeki buzdolabı dahil, tüm mal varlığını içeriyor.
İşi kapattıktan 30 yıl geçse dahi paçanı kurtaramayacaksın. İş Mahkemesinden bir celp gelecek. Şaşıracaksın. Çalıştırdığın bir işçi emekli olmak için bir kaç güne ihtiyacı kalmış. Seni, sigortamı ödemedi diye dava ediyor. İki kişi şahit tutmuş. Merak etme onları de acıyarak sen istihdam etmiştin. Mahkeme, onların yalancı şahitliğine itibar edecek. Zira sen işveren olarak baştan suçlusun.
Herkesin gözü, emekli için ayırdığın parada. Sakın ha, sen sen ol, bu ülkede esnaf olma.
Şinasi Kara