Alan bazlı destek primi verilince fındık üreticisi bahçeye uğramaz oldu

Trabzon Ticaret Borsası (TTB) tarafından hazırlanan rapora göre dünya fındık üretim ve ticaretinin büyük kısmını elinde bulunduran Türkiye, dekar başına alınan fındık miktarında bir çok ülkenin gerisinde yer alıyor.

Fındık üreticileri, 700 bin hektarın üzerinde fındık üretim alanına sahip olan Türkiye’de destekleme priminin ürün miktarına göre değil de arazinin büyüklüğüne göre verilmesinin verimsizliğe sebep olduğunu belirtiyor. Raporda, Türkiye’nin üretimiyle ilgili şu bilgiler veriliyor: “Yıllar itibarıyla 400 bin tondan 900 bin tona kadar fındık üretimi yaptığımız, son 10 yılın ortalama rakamının da 600 bin ton civarında olduğu hatırlanırsa bu durumda dekar başına alınan ürün miktarı 80-90 kilo civarında gerçekleşmekte. Oysa bu miktar bundan 15-20 yıl önce 100 kilo altına hiç inmemiş, ortalama üretim miktarı da 120-130 kilo civarında olmuştu. Dünyada ise dekardan Amerika’da 250, Fransa’da 200, İtalya’da 170, Gürcistan ve Azerbaycan’da ise 100 kilo civarında ürün alındığı bilinmekte.”

TTB Meclis Başkanı Mehmet Cirav ise fındıktaki verim ve kalite düşüklüğünün en önemli nedeninin, arazi miktarı üzerinden sağlanan destekleme primi olduğunu savundu. Cirav, “Üretici alan bazlı destek yüzünden bahçesine girmiyor ve bu nedenle de üretim giderek azalıyor. Türkiye bir milyon tondan fazla fındık üretebilecek ve bunu pazarlayabilecek konumda. Ancak bu sistemle bu hedefi gerçekleştirmek zor. Ayrıca, diğer ülkelerdeki üretimi de dolaylı olarak artırıyor ve kendimize rakip çıkartıyoruz. Bu yanlıştan mutlaka vazgeçilmelidir.” dedi.

Keşap Fındık Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Şahin de desteğin ürüne verilmesi ve üretimin desteklenmesi gerektiğini söyledi. Alan desteğinin bahçe bakımını ve çiftçiliğin sürdürülebilirliğini ortadan kaldırdığına dikkat çeken Şahin, böyle bir para aldıkları için çiftçiler artık bahçelerine gitmemeye başladı ve verimlilik düştü. ‘Destek ürüne verilmeli, üretim desteklenmeli’ diyen Şahin, “Alana verdiğiniz zaman bu varlık ödülü oluyor. Sürdürülebilir tarımı da engelliyor. Çiftçi bahçelerine gitmiyor.

Çünkü fındık olsun olmasın belli bir miktarda para alıyor.” dedi. Devletin, ürüne destek konusunda Dünya Ticaret Örgütü’nü öne sürdüğünü belirten Şahin, “Evet ürüne diye bir destek veremiyorsunuz ama İtalya, İspanya, Amerika ve Gürcistan’da bu var. Sana, dekara şu kadar fındık üreteceksin, yoksa seni desteklemem diyor. Yine alan bazlı veriyor ama mutlaka senin üretimini göreceğim diyor. Bizde böyle bir şart yok. Devlet, 100 dekarlık bir bahçeye ben sana 15 bin lirayı veriyorum ama senden ortalama 150 kilo fındık istiyorum, bunu nereye sattığını göreceğim diyecek.” ifadelerini kullandı.

KAYNAK: ZAMAN